Περιηγήσεις

Έναν διαδικτυακό χάρτη – οδηγό για τα θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία (χριστιανικά, μουσουλμανικά και εβραϊκά), μια υπόμνηση διαθρησκειακών και διαπολιτισμικών διαδρομών σε Ανατολική Μακεδονία (Δράμα, Καβάλα) και Θράκη, ανέπτυξαν επιστήμονες στο πλαίσιο του προγράμματος Innovative Cultural Experience (ICE).

Όπως εξηγεί, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Αγγελική Ζιάκα, καθηγήτρια Θρησκειολογίας του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνη της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Μουσουλμανικών Σπουδών, πρόκειται για έναν χάρτη (google map) «προσβάσιμο στην ελληνική, την αγγλική και την τουρκική γλώσσα (βλ. ice.web.auth.gr) και μικρό παραδοτέο ενός μεγάλου έργου, του ICE, που στα ελληνικά αποδίδεται ως Ανάπτυξη Καινοτόμου Συστήματος Επαυξημένης Πραγματικότητας, με εφαρμογή στην ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη».

Το έργο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» και συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους μέσω του ΕΠΑνΕΚ. Η Δράση εστίασε στο πώς η θρησκευτική και πολιτιστική, υλική και άυλη κληρονομιά μπορεί να παρουσιαστεί με τρόπο απτό και πολυμεσικό σε μικρούς και μεγάλους. «Παραδίδουμε αρχικώς μία πλατφόρμα με πολλά και ποικίλα εκθέματα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μουσεία, σε εκθεσιακούς χώρους, ακόμα και στο σχολείο, μέσω της οποίας περιηγείται κανείς σε διάφορα μνημεία ή ακόμα και αντικείμενα διαθρησκειακού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος, τα οποία επιλέξαμε για τις ανάγκες του έργου. Αλλά μέχρις ότου φτάσουμε σε αυτή την επιλογή και στην ανάπτυξη του καινοτόμου συστήματος, που υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, το Εργαστήριο ΑΕΤΜΑ του Τμήματος Πληροφορικής του ΔΙΠΑΕ και την Prisma Electronics που εδρεύσει στην Αλεξανδρούπολη, οι άλλοι φορείς που ήμασταν υπεύθυνοι για τη συλλογή της πολιτισμικής και τη διαθρησκειακής, υλικής και άυλης κληρονομιάς, δηλαδή το Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, το Εργαστήριο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Ερευνών του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ και το Ερευνητικό Κέντρο MOHA στην Καβάλα, χρειάστηκε επί 36 μήνες -κι ενώ συμπέσαμε και με την πανδημία- οι ερευνητές του Έργου να χαρτογραφούν την περιοχή της Αν. Μακεδονίας και Θράκης με σκοπό τη συλλογή ενός πλουσιότατου υλικού πολιτιστικής κληρονομιάς», επισημαίνει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.

Όπως εξηγεί η κ. Ζιάκα, στο πλαίσιο της δράσης αυτής συγκεντρώθηκε ένα τεράστιο υλικό που οδήγησε τους εμπλεκόμενους φορείς στη σκέψη ανάπτυξης και αυτού του διαθρησκειακού και διαπολιτισμού χάρτη, όπου κανείς μπορεί να βρει πολλές πληροφορίες για τα μεταβυζαντινά, κυρίως, μνημεία και εκκλησίες της περιοχής, για τα ιστορικά μουσουλμανικά τεμένη αλλά και για ό,τι έχει απομείνει από την εβραϊκή παρουσία στην περιοχή. «Καλούμε ερευνητές σε όλη την Ελλάδα κάτι αντίστοιχο έχει γίνει, και από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και για τη βιβλιογραφία των οθωμανικών μνημείων της Ελλάδας- να μεγαλώσει αυτός ο χάρτης», σημειώνει η κ. Ζιάκα, εξηγώντας πως η Ελλάδα έχει έναν εξαιρετικό πλούτο αυτού του είδους που παραμένει αναξιοποίητος και άγνωστος.

«Βεβαίως, πέραν των θρησκευτικών μνημείων υπάρχουν και μνημεία όπως τα οθωμανικά λουτρά, που είναι πανέμορφα, οι λίγοι τεκέδες που απέμειναν, και οι πολλοί τουρμπέδες. Υπάρχει, δηλαδή, ένα πλήθος μνημείων, το οποίο μπορεί να αναδειχθεί με ποικίλους τρόπους, να το χαιρόμαστε και να περάσει στις συνειδήσεις μας ως μία κοινή πολιτιστική κληρονομιά» υπογραμμίζει.

Ο χάρτης είναι διαθέσιμος στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

 Υπόμνηση Διαθρησκειακών και Διαπολιτισμικών Διαδρομών ICE Project Map _ Intercultural and Interreligious Places

Το τελευταίο βυζαντινό κάστρο του Παγγαίου σύντομα θα είναι ένας σωρός ερειπίων

Κάποτε το μυθικό και χρυσοφόρο Παγγαίο, ήταν «στεφανωμένο» με μεγάλα κάστρα που χρονολογούνται από την προϊστορικό εποχή και φτάνουν μέχρι  και τα βυζαντινά χρόνια. Στις μέρες μας το μοναδικό κάστρο που στέκεται ακόμη όρθιο, αν και με σημαντικά «τραύματα» από την μακροχρόνια απουσία κάθε σωστικής ενέργειας, είναι το κάστρο του Παλαιοχωρίου, το γνωστό σε όλους Βρανόκαστρο. Τα άλλα τρία γνωστά βυζαντινά κάστρα που έχουν εντοπιστεί βρίσκοντας στην Ηλιοκώμη, το Χορτοκόπι και ένα ακόμη δυτικά του Παλαιοχωρίου, για τα οποία κάποια στιγμή θα υπάρξει ξεχωριστό αφιέρωμα, είναι σε άθλια κατάσταση και σχεδόν ισοπεδωμένα και γι’ αυτό και με μεγάλη δυσκολία διακρίνονται τα θεμέλια τους. Φυσικά σε όλα αυτά υπάρχει η ανεξέλεγκτη δράση των αρχαιοκαπήλων οι οποίοι με το παράνομο έργο τους έχουν εντείνει τις δυνάμεις φθοράς που τα καταστρέφουν με ταχείς ρυθμούς!

Μια πρόσφατη επίσκεψη του «Χ» στο χώρο του βυζαντινού Βρανόκαστρου ήταν αρκετή για να φανεί η εγκατάλειψη αυτού του μοναδικού μνημείου που δεσπόζει των Τεναγών των Φιλίππων και για αιώνες επόπτευε την Εγνατία Οδο που διέρχονταν ελάχιστα χιλιόμετρα βορειότερα και συνέδεε την Αμφίπολη με τους Φιλίππους και γενικότερα την Ευρώπη με την Ασία.

Εκτός από το χρόνο, που πλέον αφήνει σοβαρά σημάδια στο μνημείο (στο οποίο, δυστυχώς, δεν έχει γίνει καμία εργασία συντήρησης), οι συνεχόμενες ενέργειες αρχαιοκάπηλων και λαθρανασκαφέων το καταστρέφουν, με αποτέλεσμα, χρόνο με το χρόνο, να χάνονται σημαντικές πληροφορίες της ιστορίας του τόπου.

Σύμφωνα με τεκμηριωμένες αρχαιολογικά αποδείξεις, αλλά και η προφορική ιστορία, καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα, σύμφωνα με το οποίο το «Κάστρο του Αλέξανδρου», που διασώζει η παράδοση, είναι μια οχυρή εγκατάσταση που ιδρύθηκε στο λόφο ανατολικά του Παλαιοχωρίου στα χρόνια της βασιλείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Το κάστρο αυτό, προφανώς, χτίστηκε αρχικά για να προστατεύονται τα μεταλλεία χρυσού και αργύρου που λειτουργούσαν στην περιοχή, και τα οποία συνέδραμαν στην υλοποίηση της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάποια στιγμή όμως, άγνωστο γιατί, το Κάστρο εγκαταλείπεται. Η παράδοση διασώζει το τοπωνύμιο «Κάστρο του Αλέξανδρου», που στις αρχές του 18ου αιώνα δίνει το όνομα αυτό και στο Παλαιοχώρι, το οποίο από περιηγητές αναφέρεται ως το «χωριό του Αλέξανδρου».

Ακολουθεί η ρωμαϊκή κυριαρχία, και το κάστρο, σύμφωνα με αποσπασματικές πληροφορίες, χρησιμοποιείται περιστασιακά ως φυλάκιο. Οι αιώνες περνούν και η Βυζαντινή Αυτοκρατορία γεννιέται και επεκτείνεται σχεδόν σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο. Δεν αργούν να ξεσπάσουν αναταραχές και πολλοί βάρβαροι να επιβουλεύονται τα εδάφη της Βαλκανικής χερσονήσου. Μετά από μια σειρά επιδρομών από τους Σέρβους, κρίνεται σκόπιμο κάποια φρούρια στην περιοχή να επαναλειτουργήσουν.  Έτσι, το 1185 λοιπόν, ο Βυζαντινός Στρατηγός Αλέξιος Βρανάς ανακατασκευάζει το κάστρο, ενισχύει τις οχυρώσεις του, και το επανδρώνει. Μόνο που αυτή τη φορά ο ρόλος του δεν είναι να προστατεύει τα μεταλλεία που πλέον δεν υπάρχουν, αλλά να ελέγχει και να εποπτεύει τη δίοδο που δημιουργούνταν μεταξύ του ορεινού όγκου του Παγγαίου και της λίμνης που κάλυπτε την σημερινή πεδιάδα των Φιλίππων. Ήταν τότε που το «Κάστρο του Αλέξανδρου» μετονομάστηκε, λόγω του δευτέρου κτήτορα του σε «Βρανόκαστρο».

Οι επιθέσεις που δέχθηκε το κάστρο ήταν πολλές, όμως για δύο αιώνες κατόρθωσε να τις αποκρούει και να φυλάει τις δικές του «Θερμοπύλες» σε αυτή τη στρατηγική περιοχή. Το τέλος όμως δεν άργησε να έρθει. Προερχόταν από τον μεγάλο κίνδυνο -που έφερε και την δύση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας- τους Οθωμανούς. Η τελευταία χρονιά που η σημαία και τα λάβαρα του Βυζαντίου κυμάτιζαν στους πύργους του Βρανόκαστρου ήταν το 1383. Τότε ο αναρίθμητος Οθωμανικός στρατός που πέρασε από την περιοχή στράφηκε εναντίον του.

Σαράντα χρόνια, σύμφωνα με την παράδοση και ένα τοπικό δημοτικό τραγούδι, κράτησε η πολιορκία του κάστρου. Σαράντα χρόνια μαχών για την ελευθερία και την ανεξαρτησία, με τους λιγοστούς υπερασπιστές του οχυρού να μάχονται πίσω από τις επάλξεις ενάντια σε ένα στρατό που κάλυπτε όλη την γύρω πεδιάδα. Το τέλος δεν ήταν μακριά. Αφού έσπασε, από μια κανονιά, η πόρτα του κάστρου, οι Οθωμανοί κατακτητές λυσσασμένοι ξεχύθηκαν στο εσωτερικό του, το λεηλάτησαν και το κατέστρεψαν. Το Κάστρο διαδραμάτισε το δικό του ρόλο και στους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά και αργότερα, όταν βομβαρδίστηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στην χαρτογραφία της εποχής, το κάστρο καταγράφεται ως «Καλέ Αγίων Θεοδώρων», το οποίο σημαίνει ότι υπήρχε ναός αφιερωμένος στους πολεμιστές Αγίους Θεόδωρους και σήμερα μπορεί να μην γνωρίζουμε λεπτομέρειες αφού ποτέ δεν έγινε μια συστηματική ανασκαφή, υπάρχει όμως η τοπική παράδοση και ένα μικρό εικονοστάσι αφιερωμένο στην μνήμη των δύο αγίων και γιορτάζει  κάθε χρόνο στην γιορτή τους.

Σήμερα ο αρχαιολογικός χώρος του Κάστρου είναι επισκέψιμος και μπορεί κανείς ν’ ανηφορίσει προκειμένου να θαυμάσει την υπέροχη θέα. Στην ακρόπολη του κάστρου βρίσκεται και το μικρό εικονοστάσι του Αγίου Θεοδώρου. Στην γιορτή του Αγίου οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου αλλά και της ευρύτερης περιοχής κατευθύνονται στο λόφο για να τιμήσουν τους Άγιους. Πρόκειται, για τη συνέχιση μιας μεσαιωνικής παράδοσης, η οποία θέλει ο Άγιους Θεόδωρους να τιμάται στο Κάστρο. Ο επισκέπτης ανηφορίζοντας στο κάστρο, μπορεί να περπατήσει ανάμεσα στους πύργους και στα τείχη. Ανάμεσα στα ερείπια του οικισμού που υπήρχε εκεί και να φανταστεί τις μάχες και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν.

Ωστόσο σημερινή πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή για το Βρανόκαστρο, εξαιτίας της εικόνας εγκατάλειψης. Όπως φαίνεται, χρήζει άμεσης παρέμβασης προκειμένου να συντηρηθούν τα ήδη υπάρχοντα τμήματα και να διασωθούν από την καταστροφή, ώστε στη συνέχεια να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης.

Αναλυτικότερα:

Α) Χρόνο με το χρόνο τα τείχη του Βρανόκαστρου γκρεμίζονται, μια και δεν υπάρχει καμία συντήρηση. Υπάρχει λοιπόν ο φόβος πολύ γρήγορα και οι πύργοι που διασώζονται να γκρεμιστούν και να γίνουν σωροί από πέτρες.

Παράλληλα και η πύλη που οδηγεί στην ακρόπολη είναι έτοιμη να καταρρεύσει, αφού οι πέτρες αποκολλώνται και πέφτουν.

Η έλλειψη καθαριότητας και συντήρησης του χώρου δυστυχώς ενισχύει και την μανία της φύσης, αφού πλέον στα τείχη του έχουν φυτρώσει δέντρα που πολύ σύντομα, όπως εκτιμά κανείς θα γκρεμίσουν ότι απέμεινε.

Β) Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι που θα πρέπει να σταματήσει οι καταστροφικές παρεμβάσεις των αρχαιοκάπηλων που δρουν ανενόχλητοι στο λόφο του Κάστρου.

Επίσης σημαντικό στοιχείο είναι και το νεκροταφείο του Κάστρου, που σε μεγάλη έκταση έχει λαθρανασκαφεί, μια και είναι εμφανές και ακριβώς δίπλα στο δρόμο που υπάρχει, με αποτέλεσμα να αποτελεί «εύκολη λεία».

Γ) Ποιος ξέρει πόσα άλλα μυστικά κρύβει το κάστρο εντός και εκτός των τειχών; Ο οικισμός στο εσωτερικό των τειχών δεν έχει αποτυπωθεί, προφανώς λόγω της πυκνής βλάστησης που κρύβει τα ερείπια, όμως, σκεφτείτε ότι μπορεί να κρύβει και όλες αυτές τις εγκληματικές δραστηριότητες των αρχαιοκάπηλων. Και βέβαια, η περιοχή χρήζει περαιτέρω έρευνας, μια και πρόσφατα εντοπίστηκε δεξαμενή εκτός των τειχών του κάστρου, ευτυχώς άγνωστη στο ευρύ κοινό, κάτι που ίσως μαρτυρεί μια άλλη εγκατάσταση πιο χαμηλά στο λόφο.

Το μόνο που θα υπάρχει σε λίγα χρόνια από το Βρανόκαστρο είναι ένας σωρός από πέτρες και οι φωτογραφίες από τους κατά καιρούς επισκέπτες του χώρου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πρόκειται για το τελευταίο βυζαντινό οχυρό του Παγγαίου που στέκεται ακόμη όρθιο αλλά σε λίγα χρόνια θα είναι μια θλιβερή ανάμνηση αν δεν υπάρξει φροντίδα από την Εφορία Αρχαιοτήτων Καβάλας, το Υπουργείο Πολιτισμού και γιατί όχι και από το Δήμο Παγγαίου που θα μπορούσε, το λιγότερο, να καθαρίσει από την βλάστηση και να φροντίσει για την φύλαξη αυτού του μοναδικού για το Παγγαίο μνημείου.

Ορειβατικές διαδρομές, φύση και γαστρονομία σε ένα διαφορετικό βουνό.

Γνωστό για τα αρχαία χρυσωρυχεία του που τροφοδοτούσαν τις εκστρατείες του Φιλίππου του Β’, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το Παγγαίο είναι, χωρίς δεύτερη σκέψη, ένα από τα γνωστότερα σημεία ενδιαφέροντος στον νομό Καβάλας.

Ανεξερεύνητο, underrated, και βαθιά αυθεντικό, το Παγγαίο κρύβει καταπληκτικά μονοπάτια, μοναστήρια και άγνωστες γαστρονομικές οάσεις που οι περισσότεροι δεν μπορούν καν να φανταστούν.

Γεμάτο οξιές, πλατάνια, δρύες, έλατα και γραφικά χωριά που φημίζονται για τα παραδοσιακά προϊόντα τους, το Παγγαίο ξεχωρίζει για τις πολύ ενδιαφέρουσες ορειβατικές διαδρομές του και τα ανέγγιχτα δάση του. Ένα από τα πιο γνωστά μονοπάτια είναι το μονοπάτι της Αυλής, ενώ το πιο εντυπωσιακό εκείνο της Εικοσιφοίνισσας. Ακόμα, εξίσου μαγευτικό είναι το μονοπάτι του Ροδολίβους, μιας και διασχίζει τις κορυφογραμμές του βουνού, ενώ στο μονοπάτι της Μεσορόπης κυρίαρχο είναι το υδάτινο στοιχείο. Φυσικά, για αρχάριους ορειβάτες, καλή λύση είναι τα Μαύρα Νερά και το μονοπάτι της Πρώτης.

Αν πάλι θέλετε να περάσετε μια νύχτα στο βουνό και να ζήσετε την νυχτερινή μαγεία της άγριας φύσης, να θυμάστε ότι στο βουνό υπάρχουν πέντε ορειβατικά καταφύγια με το ψηλότερο -το καταφύγιο Στέργιος Χατζηγεωργίου– να βρίσκεται στα 1.750 μέτρα με χωρητικότητα μέχρι 60 άτομα.

Οι λάτρεις των κορυφών αρκεί να γνωρίζουν ότι ψηλότερη κορυφή είναι η Κοζνίτσα -γνωστή και ως Μάτι– στα 1.956 μέτρα, ενώ ακολουθεί το Πιλάφ-Τεπέ στα 1.870 μέτρα. Βέβαια, η κορυφή Μάτι, αν και η ψηλότερη, δεν παρουσιάζει κανένα ορειβατικό ενδιαφέρον, καθώς έχει παραδοθεί στην αποκαρδιωτική εικόνα των κεραιών τηλεφωνίας και τηλεόρασης.

Ωστόσο, παρά την σύγχρονη επέλαση της τεχνολογίας, λένε ότι στην αρχαιότητα, πάνω ψηλά στην κορυφή του βουνού βρίσκονταν μικρά ιερά αφιερωμένα στον θεό Διόνυσο, όπου μια γυναίκα μάντισσα έδινε μυστηριώδεις χρησμούς με την βοήθεια των προφητών, μαντικών «συνεργατών» προερχόμενους από το θρακικό φύλο των Βησσών. Πάντως, οποία και να είναι η αλήθεια, δεν περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι το Παγγαίο πρωταγωνιστεί με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο σε όλες τις ιστορίες της μυθολογίας που αφορούν σκοτεινές μορφές. Από τον βίαιο θάνατο του Ορφέα μέχρι την θεϊκή ανακάλυψη των ορυχείων χρυσού από τον Κάδμο, οι θεωρίες συνωμοσίας της μυθολογίας για το τι συνέβαινε στις βραχώδεις κορυφές του Παγγαίου δίνουν και παίρνουν.

Η Μονή της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας

Αφήνοντας πίσω τις κορυφές του Παγγαίου πηγαίνουμε προς τα κάτω στο βουνό, ανακαλύπτουμε τα χωριά του και αναρωτιόμαστε τι είναι αυτό που τα ενώνει. Πυκνή βλάστηση και τρεχούμενα κρύα νερά ανάμεσα στις απόκρημνες καταπράσινες πλαγιές κάνουν τα λιγοστά χωριά του Παγγαίου να ξεχωρίζουν από μακριά.

Από την Μουσθένη με τα τοξωτά γεφύρια και τα λιθόκτιστα παραδοσιακά σπίτια και την Μεσορόπη με τα επιβλητικά αρχοντικά του 19ου αιώνα μέχρι το Παλαιοχώρι με το Βρανόκαστρο και τον ιστορικό παραδοσιακό οικισμό της Ελευθερούπολης, τα χωριά του Παγγαίου φημίζονται για το τσίπουρο, τα τυριά, το ταχίνι και τα αμυγδαλωτά, αλλά και για την βαλκανοθωμανική αισθητική τους που αποτυπώνεται στα παραδοσιακά σπίτια και δίκαια έχει προσδώσει στο Παγγαίο την ονομασία «Πήλιο της Καβάλας».

Οι βουνοπλαγιές του Παγγαίου, με τους ιδιαίτερους χρωματισμούς τους.

Φυσικά, όταν επισκεφθείτε τα χωριά του Παγγαίου, μην ξεχάσετε οπωσδήποτε να αναζητήσετε και τις λεγόμενες Τρύπες της Παναγίας, ένα σπάνιο σπηλαιοειδές εκκλησάκι που λέγεται ότι, αν το ακολουθήσετε μέχρι το τέλος, θα φθάσετε στην Μονή της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας στην άλλη πλευρά του βουνού.

Χτισμένη σε ύψος περίπου 700 μέτρων στην βόρεια πλευρά του Παγγαίου, η Μονή της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας είναι ένα από τα πιο must αξιοθέατα, άπαξ και βρεθείτε στο Παγγαίο. Ιδρυμένη χωρίς απόλυτη βεβαιότητα τον μακρινό 8ο αιώνα, η μονή έχει μια ενδιαφέρουσα και συνάμα σκοτεινή ιστορία, καθώς μέχρι σήμερα δεν είναι ξεκάθαρο πότε ακριβώς δημιουργήθηκε. Έχοντας αποτελέσει φάρο γνώσης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία χάρη στην πολύ πλούσια βιβλιοθήκη της, που λεηλατήθηκε βίαια από τον βουλγαρικό στρατό το 1914 με τα λάφυρα να βρίσκονται μέχρι σήμερα στην Σόφια και σε ιδιωτικές συλλογές των ΗΠΑ, η μονή είναι ένα γυναικείο μοναστήρι σήμερα αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα στην Ανατολική Μακεδονία.

Επειδή, όμως, καμία επίσκεψη δεν τελειώνει χωρίς ένα ποτήρι κρασί, μην ξεχνάτε ότι στους πρόποδες του Παγγαίου θα βρείτε αρκετά οινοποιεία με φημισμένα κρασιά, όπου μπορείτε να οργανώσετε μια wine tasting επίσκεψη. Μεταξύ άλλων, μπορείτε να επισκεφθείτε τα οινοποιεία Βιβλία Χώρα και το οινοποιείο «Νίκος Λαζαρίδης» για αξέχαστες εμπειρίες στους δρόμους του κρασιού της Μακεδονίας.

www.travel.gr

Νούμερα… μουσείου Ακρόπολης κατέγραψε σε επισκεψιμότητα το ανάκτορο του Φιλίππου Β’ στις Αιγές την περασμένη Κυριακή. Επισκεψιμότητα πέρα από κάθε αισιόδοξη πρόβλεψη καταγράφεται στο ανάκτορο του Φιλίππου Β’ στις Αιγές. Μόλις δύο μήνες μετά τα εγκαίνια του αναστηλωμένου μνημείου, ο αριθμός των επισκεπτών σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.

Η αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη, το όνομα της οποίας συνδέθηκε με την περιοχή όπου υπηρέτησε για 46 χρόνια, παρουσίασε στοιχεία που εντυπωσιάζουν, στη διάρκεια του συνέδριου του Travel.gr «GREECE TALKS_THESSALONIKI: Η Θεσσαλονίκη στον διεθνή τουριστικό χάρτη», που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.

«Το 2022, ανακάμπτοντας από τον κορονοϊό είχαμε 163.000 επισκέπτες, δηλαδή λιγότερους από ό,τι συνήθως, διότι παλαιότερα είχαμε γύρω στους 200.000. Το 2023 με τα εγκαίνια του νέου Πολυκεντρικού Μουσείου Αιγών πήγαμε 38% πάνω», δήλωσε αρχικά για να παραθέσει τα «τρομακτικά πράγματα» -όπως τα χαρακτήρισε, που συνέβησαν μετά την παράδοση στο κοινό του αναστηλωμένου ανακτόρου. «Τον Ιανουάριο, μέσα σε τρεις εβδομάδες (σ.σ. τα εγκαίνια έγιναν στις 5/1) είχαμε αύξηση 16%, ενώ τον Φεβρουάριο, έναν από τους πιο «νεκρούς» μήνες για κινητικότητα, είχαμε αύξηση 124% και υποδεχθήκαμε 23.000 επισκέπτες», τόνισε η επίτιμη έφορος Αρχαιοτήτων Ημαθίας.

Αποκορύφωμα των όσων επισήμανε, ήταν η Κυριακή 3 Μαρτίου, όπου μέσα σε μία μέρα, 7.800 άνθρωποι επισκέφτηκαν το μνημείο. «Επικρατούσε το αδιαχώρητο, μείναμε όλοι ενεοί και κοιτούσαμε τους 7.800 επισκέπτες. Αυτά είναι νούμερα Μουσείου Ακρόπολης, που σε καμία περίπτωση δεν υπάρχουν στην Ημαθία, ούτε καν στη Θεσσαλονίκη, γιατί δεν είμαστε καθόλου τουριστική περιοχή, ούτε είμαστε σε κανένα μεγάλο σταυροδρόμι», είπε χαρακτηριστικά.

Η ίδια όπως επισήμανε, αδυνατεί να φανταστεί τι θα συμβεί το ερχόμενο καλοκαίρι, ειδικά τώρα που η είδηση των μνημείων των Αιγών και των εγκαινίων του Ανακτόρου, κάνει το γύρο του κόσμου. «Το παλάτι του Μεγαλέξανδρου είναι έτοιμο να αλώσει τη βιομηχανία του τουρισμού», αναφέρει δημοσίευμα των Times, που παρουσίασε η αρχαιολόγος. Μετά από μία πολύ …πρόχειρη αποδελτίωση, ανακάλυψε δημοσιεύματα τα οποία έδειξε στο κοινό, από δύο εφημερίδες της Ινδίας, μία από τη Γεωργία, δύο από την Κίνα, ενώ περισσότερο συγκινήθηκε με μία παρουσίαση του Ανακτόρου σε μέσο ενημέρωσης του Βόρνεο. Στο συγκεκριμένο δημοσίευμα μάλιστα, αναδημοσιεύεται η συνέντευξη της ίδιας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

H Δρ. Αγγελική Κοτταρίδη, μίλησε στο συνέδριο σε ειδική ενότητα με θέμα «Αιγές, η βασιλική Μητρόπολη των Μακεδόνων: Ανασχεδιάζοντας τον αρχαιολογικό χάρτη της Ελλάδας». «Θεωρώ ότι η πρόσκληση που μου έγινε για το συνέδριο είναι μία ένδειξη ότι τα μνημεία και η εθνική κληρονομιά είναι κάτι σημαντικό για την αειφορία. Όμως η αειφορία δεν είναι μόνο κάτι οικονομικό όπως νομίζουν πολλοί εδώ μέσα. Είναι πολύ λάθος η φράση “θα αξιοποιήσουμε τα μνημεία”, γιατί τα μνημεία, οι αρχαιολογικοί χώροι και η πολιτιστική κληρονομιά είναι αυταξίες, δεν τα αξιοποιούμε εμείς, αυτά μας αξιοποιούν, γιατί είναι η απόδειξη της ανθρώπινης ταυτότητάς μας», τόνισε.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ορισμένα κλεμμένα εδώ και αιώνες, ανεκτίμητης αξίας χειρόγραφα της ιεράς μονής Παναγίας Εικοσιφοίνισσας Παγγαίου, που προσφάτως επεστράφησαν, αποκαλύπτουν πλέον την πλούσια ιστορία της μονής, επιβεβαιώνοντας έμπρακτα τις μέχρι σήμερα προφορικές μαρτυρίες που υπήρχαν για σειρά γεγονότων που σημάδεψαν το μοναστήρι στο διάβα της πολύχρονης και πολυτάραχης ιστορίας του.

Έτσι, η μέχρι σήμερα προφορική μαρτυρία για μια μεγάλη σφαγή του 16ου αιώνα από Οθωμανούς κατακτητές που είχε ως αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο όλων των μονάχων, επιβεβαιώνεται και εγγράφως στα τελευταία χειρόγραφα που ήρθαν εκ νέου στην κυριότητα της μονής πριν από ένα περίπου χρόνο.

Αυτό ανακοίνωσε ο μητροπολίτης Δράμας Δωρόθεος στη διάρκεια συνέντευξης τύπου που παραχώρησε με τον ομότιμο καθηγητή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και συστηματικό ερευνητή των χειρόγραφων και της ιστορίας της ιεράς μονής Παναγίας Εικοσιφοίνισσας, Γιώργο Παπάζογλου.

Από οίκο πλειστηριασμών της Νέας Υόρκης πίσω στη Δράμα

Τον Οκτώβριο του 2023 ο μητροπολίτης Λαοδικείας Θεοδώρητος, ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αθήνα, παρέδωσε στον μητροπολίτη Δράμας τρία κλεμμένα χειρόγραφα της ιεράς μονής Εικοσιφοίνισσας που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα. Τα ανωτέρω χειρόγραφα με την διαμεσολάβηση της αρχιεπισκοπής Αμερικής περιήλθαν στην νόμιμη κατοχή του Οικουμενικού Πατριαρχείου από την συλλογή του οίκου πλειστηριασμών Swann Auction Galleries της Νέας Υόρκης.

Μετά την κλοπή τους από την μονή το 1917 κατέληξαν στην Αμερική από όπου και πουλήθηκαν το 2008 σε συλλέκτη του Σικάγου, ο οποίος όμως τα επέστρεψε όταν διαπίστωσε την νομικά και ηθικά επισφαλή κυριότητά τους.

Τα χειρόγραφα παρέμεναν για χρόνια στον συγκεκριμένο οίκο πλειστηριασμών και αφού διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για κλεμμένα της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Εικοσιφοινίσσης, αποφασίσθηκε από τους υπευθύνους να προβούν στις νόμιμες ενέργειες προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ώστε αυτά να επιστραφούν στον νόμιμο ιδιοκτήτη.

Το μεγάλο μυστικό που έκρυβαν τα χειρόγραφα

Σε ένα από αυτά τα χειρόγραφα με την ένδειξη Χ 8 βρέθηκε από τον κ. Παπάζογλου σημείωμα και κείμενο σχετικό με τη σφαγή των μοναχών της Εικοσιφοίνισσας από τους Οθωμανούς το έτος 1507.

Ο κ. Δωρόθεος υπογράμμισε ότι «μέχρι σήμερα γνωρίζαμε την ύπαρξη ενός χειρόγραφου μόνο από μαρτυρίες μελετητών της ιστορίας της μονής όπου αναφέρονταν ότι οι σφαγιασθέντες μοναχοί ήταν 172». Ωστόσο, με την εύρεση πλέον του χαρτώου χειρογράφου, «έχουμε όλα τα ονόματα των σφαγιασθέντων μοναχών, που βρήκαν τραγικό θάνατο στις 25 Αυγούστου του 1507 και οι οποίοι μνημονεύονταν στη λεγομένη Παρρησία».

Το χειρόγραφο σημείωμα αναφέρει: «Ἔτους ,ζιε΄ (1507) ἦλθε μεγάλη καί ἄορος συμφορά εἰς τό ἅγιον μοναστήριον καί ἔκοψαν τούς καλογέρους καί ἐκούρσευσαν καί τό μοναστήριον, ἐν μηνί αὐγούστῳ κε΄ (25) ἰν(δικτιῶνος) ι». Στη συνέχεια, κάτω από τον τίτλο «Ταῦτοι εἶναι οἱ μοναχοί», υπάρχει κατάλογος των σφαγιασθέντων μοναχών και άλλων. Στο περιθώριο (ώα) του φύλλου 31 υπάρχει και επιβεβαίωση της συνέχειας του καταλόγου των σφαγιασθέντων μοναχών με την γραφή των χρόνων εκείνων και τον χαρακτηρισμό: «Των αδικοφονεμένων».

Να σημειωθεί ότι τα θύματα της σφαγής ήταν συνολικά 202, εκ των οποίων 24 ιερομόναχοι, 3 διάκονοι, 145 μοναχοί και 30 προσκυνητές της μονής.

Από τη μελέτη του συγκεκριμένου χειρόγραφου από τον κ. Παπάζογλου διαπιστώθηκε ακόμα ότι το χαρτί ήταν δυτικού τύπου, σύγχρονο των γεγονότων και σε διάφορα φύλλα, ενώ φαίνεται να παράγεται στην εποχή εκείνη. «Επομένως, ο μοναχός – συγγραφέας του σημειώματος και του καταλόγου των σφαγιασθέντων είναι σύγχρονος και γνωρίζει τα γεγονότα από πρώτο χέρι», υπογραμμίζει ο μητροπολίτης Δράμας.

Ο καθηγητής Παπάζογλου, στη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, αναφέρθηκε επίσης στο μακρύ και δύσκολο ταξίδι των συγκεκριμένων χειρογράφων πριν αυτά επιστρέψουν στην ιερά μονή. Τέλος, ο μητροπολίτης Δράμας χαρακτήρισε το όλο γεγονός μεγάλη ευλογία της Παναγίας και επισήμανε ότι θα συνεχίσει, υπό τη σεπτή καθοδήγηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, τον αγώνα επιστροφής των υπόλοιπων χειρογράφων και κειμηλίων στην ιερά μονή.

Β. Λωλίδη

Ένα αρχαίο Μακεδονικό κάστρο στα ανατολικά του Παλαιοχωρίου, στο δήμο Παγγαίου του νομού Καβάλας, στην κορυφή ενός από τους πρόβουνους του Παγγαίου όρους. Πρόκειται για το Κάστρο του Παλαιοχωρίου, που για αιώνες είναι γνωστό ως «το Κάστρο του Αλέξανδρου», και το οποίο γνώρισε στιγμές δόξας στους 18 σχεδόν αιώνες λειτουργίας του.

Το Όνομα του Κάστρου

Το κάστρο οφείλει το όνομά του στο Βυζαντινό στρατηγό Αλέξιο Βρανά που τον 12ο αιώνα ανακατασκεύασε και επανεξόπλισε το κάστρο. Προηγουμένως ήταν γνωστό σαν κάστρο Μεγάλου Αλεξάνδρου λόγω της Μακεδονικής του προέλευσης.

Ιστορία
Το κάστρο αρχικά χτίστηκε από τους Μακεδόνες για να προστατεύονται τα μεταλλεία χρυσού που λειτουργούσαν στην περιοχή, και τα οποία συνέδραμαν στην υλοποίηση της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάποια στιγμή όμως, καθώς τα κοιτάσματα του πολύτιμου μετάλλου εξαντλήθηκαν, και αφού βρισκόταν στο εσωτερικό μιας τεράστιας αυτοκρατορίας, το Κάστρο εγκαταλείπεται. Η παράδοση διασώζει το τοπωνύμιο «Κάστρο του Αλέξανδρου», που στις αρχές του 18ου αιώνα δίνει το όνομα αυτό και στο Παλαιοχώρι, το οποίο από περιηγητές αναφέρεται ως το «χωριό του Αλέξανδρου».
Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο το κάστρο χρησιμοποιείται περιστασιακά ως φυλάκιο και σταδιακά φαίνεται ότι παροπλίζεται μέχρι την υστεροβυζαντινή περίοδο, οπότε λόγω των επιδρομών των Σέρβων , κρίνεται σκόπιμο κάποια φρούρια στην περιοχή να επαναλειτουργήσουν.

Tο 1185 λοιπόν, ο Βυζαντινός Στρατηγός Αλέξιος Βρανάς ανακατασκευάζει το κάστρο, ενισχύει τις οχυρώσεις του, και το επανδρώνει. Μόνο που αυτή τη φορά ο ρόλος του δεν είναι να προστατεύει τα μεταλλεία που πλέον δεν υπάρχουν, αλλά να ελέγχει και να εποπτεύει τη δίοδο που δημιουργούνταν μεταξύ του ορεινού όγκου του Παγγαίου και της Πρασιάδας λίμνης, που κάλυπτε την σημερινή πεδιάδα των Φιλίππων. Ήταν τότε που το «Κάστρο του Αλέξανδρου» μετονομάστηκε, λόγω του δευτέρου κτήτορα του σε «Βρανόκαστρο».

Το κάστρο για δύο αιώνες κατόρθωσε να τις αποκρούει και να φυλάει τις δικές του «Θερμοπύλες» σε αυτή τη στρατηγική περιοχή. Όμως τον 14ο αιώνα οι Τούρκοι είχαν ξεχυθεί στα Βαλκάνια και η αυτοκρατορία κατέρρεε. Η τελευταία χρονιά που η σημαία και τα λάβαρα του Βυζαντίου κυμάτιζαν στους πύργους του Βρανόκαστρου ήταν το 1383. Τότε ο αναρίθμητος Οθωμανικός στρατός που πέρασε από την περιοχή στράφηκε εναντίον του.

Σύμφωνα με την παράδοση, σαράντα χρόνια, κράτησε η πολιορκία του κάστρου από τους Τούρκους. Σαράντα χρόνια μαχών, με τους λιγοστούς υπερασπιστές του οχυρού να μάχονται πίσω από τις επάλξεις ενάντια σε ένα στρατό που κάλυπτε όλη την γύρω πεδιάδα. Στο τέλος οι Οθωμανοί έσπασαν την πύλη με μια κανονιά και κατέλαβαν το κάστρο το οποίο κατέστρεψαν.

Παράλληλες Ιστορίες
Στην ακρόπολη του κάστρου βρίσκεται και το μικρό εικονοστάσι του Αγίου Θεοδώρου. Στην γιορτή του Αγίου οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου αλλά και της ευρύτερης περιοχής κατευθύνονται στο λόφο για να τιμήσουν τον Άγιο. Πρόκειται, για τη συνέχιση μιας μεσαιωνικής παράδοσης, η οποία θέλει ο Άγιος Θεόδωρος να τιμάται στο Κάστρο. Με αφορμή αυτή την παράδοση διοργανώνεται και μια εκδήλωση με τη φροντίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοχωρίου και του δήμου Παγγαίου.

http://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=vranokastro

Το χωριό Δωμάτια έξω από την Καβάλα, στους πρόποδες του Παγγαίου, είναι γεμάτο εκπλήξεις. Τα τελευταία χρόνια, το ανακαλύπτουν όλο και περισσότεροι…Oι πρώτες ηλιόλουστες μέρες του Μαρτίου, καθώς η Άνοιξη ξεμυτίζει δειλά πίσω από τις γρίλιες του Χειμώνα, είναι ιδανική ευκαιρία για μια εξόρμηση στα χωριά που βρίσκονται στους πρόποδες ενός μυθικού βουνού, του Παγγαίου. Αναμφισβήτητα, το άλλοτε χρυσοφόρο Παγγαίο αποτελεί έναν προορισμό, “προκλητικά” πανέμορφο κι εξίσου “προκλητικά” προσβάσιμο μέχρι τις κορυφές του, κάνοντας κάποιον να αναρωτηθεί πώς μπορεί η φύση να είναι τόσο κοντά στον άνθρωπο αλλά δυστυχώς αυτός να φεύγει όλο και πιο μακριά της.

Τα μικρά και μεγαλύτερα χωριά του που βρίσκονται στους πρόποδες αλλά και λίγο ψηλότερα παρουσιάζουν εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον με τις πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές που μπορεί κάποιος να ανακαλύψει και να απολαύσει πάνω στο βουνό. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα η φυσική και αρχιτεκτονική ομορφιά των χωριών αυτών είναι σχεδόν καθηλωτική.

Ένα τέτοιο χωριό, μικρό, αλλά γεμάτο εκπλήξεις είναι τα Δωμάτια. Μετά την Ελευθερούπολη, που αποτελεί την ομώνυμη διοικητική έδρα του δήμου Παγγαίου, η διαδρομή με το αυτοκίνητο γίνεται ανηφορική.

Περνάτε τα Κηπιά (απαραίτητη στάση στο μοναδικό μουσείο κέρινων ομοιωμάτων του Θοδωρή Κοκκινίδη), το Χρυσόκαστρο (μικρή στάση για επίσκεψη στη ιερά μονή του Αγίου Παντελεήμων για να θαυμάσετε από ψηλά την υπέροχη θέα), την Μεσιά, την Αυλή, το Μελισσοκομείο, το Πυργοχώρι και φτάνετε στα Δωμάτια.

Ένα προσφυγικό χωριό με τοξωτά γεφύρια

Σε υψόμετρο 160 μέτρων περίπου, αυτό το παραδοσιακό χωριό κρύβει πολλές ομορφιές. Πρόκειται για ένα καθαρά προσφυγικό χωριό, που πήρε το όνομά του από τα Ντομάτια της Μικράς Ασίας, στην ευρύτερη περιοχή των Σωκίων, απ’ όπου και κατάγεται η μεγαλύτερη πλειοψηφία των κατοίκων του. Μέχρι το 1926 το χωριό ονομάζονταν Σαμάκοβο. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκαν σε αυτό περίπου 200 προσφυγικές οικογένειες.

Εκείνο που το χαρακτηρίζει και το κάνει μοναδικό είναι τα πολλά τοξωτά πέτρινα γεφύρια που διαθέτει, τα οποία ο επισκέπτης μπορεί να ανακαλύψει και να θαυμάσει κάνοντας βόλτα στις γειτονιές του χωριού. Όλα σχεδόν τα γεφύρια κατασκευάστηκαν την περίοδο της Τουρκοκρατίας από ημιλαξευτούς λίθους και σήμερα έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα μνημεία. Ορισμένα αποκαταστάθηκαν πλήρως και συνεχίζουν να είναι απόλυτα λειτουργικά καθώς ενώνουν τις γειτονιές του χωριού.

Ο ήχος από τα τρεχούμενα νερά είναι κυρίαρχος σε όλο τον οικισμό και πραγματικά σε ταξιδεύει. Ωστόσο, η έλλειψη βροχοπτώσεων μείωσε σημαντικά τον υδάτινο όγκο. Την Άνοιξη και το Καλοκαίρι το πανέμορφο φυσικό τοπίο μέσα στον οικισμό γεμάτο πλατάνια και οπωροφόρα δέντρα ανταμείβει τον επισκέπτη. Δεν είναι τυχαίο που επιλέγουν την περιοχή οι λάτρεις της πεζοπορίας, οι οποίοι την επισκέπτονται όλες τις εποχές του χρόνου. Επίσης, μια βόλτα στο ξωκλήσι πάνω στον λόφο δίνει μια μοναδική πανοραμική θέα όλου του κάμπου.

Το χωριό είναι γεμάτο από παλιά αρχοντικά σπίτια ορισμένα από τα οποία εγκαταλειμμένα και ερειπωμένα, βουβοί μάρτυρες του προσφυγικού και οθωμανικού παρελθόντος, αλλά και μάρτυρες μιας άλλης ακμάζουσας εποχής. Υπάρχουν βέβαια και κάποια καινούργια σπίτια, ορισμένα αποκαταστημένα αρχοντικά που προκαλούν τον θαυμασμό.

Ανακαλύπτοντας την πλούσια ιστορία του

Η εντυπωσιακή πετρόχτιστη εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης που κατασκεύασαν οι πρόσφυγες το 1936 δεσπόζει στον παραδοσιακό οικισμό των Δωματίων, μαζί με το επίσης πολύ γραφικό παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία την Παντάνασσα.

Ακολουθώντας ο επισκέπτης τον κεντρικό δρόμο του οικισμού και αφού θαυμάσει τα πρώτα γεφύρια, θα συναντήσει στο δεξί του χέρι το λαογραφικό μουσείο και τον μικρό ξενώνα του χωριού που ανήκει στο Φιλανθρωπικό Σωματείο Δωματίων Παντάνασσα. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας το οίκημα υπήρξε κατοικία του Χότζα, με την εγκατάσταση όμως των προσφύγων δόθηκε για τη διαμονή του πρώτου ιερέα του χωριού.

Τα τελευταία χρόνια ο δραστήριος ιερέας του χωριού π. Αλέξιος Μιχαηλίδης μαζί με τα μέλη του Σωματείου δούλεψαν ακούραστα για να αναδείξουν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του νεοκλασικού οικήματος και να το μετατρέψουν σε ξενώνα και λαογραφικό μουσείο. Στο μουσείο φυλάσσονται και εκθέτονται εκκλησιαστικά κειμήλια, χρηστικά αντικείμενα του περασμένου αιώνα κι ένα χειροποίητο χαλί που έφεραν οι πρόσφυγες από τον Πόντο.

 Στην πρώτη διαδρομή, από τη διασταύρωση Ζυγού – Παλαιάς Καβάλας, υπάρχουν οι οικισμοί της Παλαιάς Καβάλας, των Κορυφών, του Πολύνερου και του Κρανοχωρίου, ενώ στην άλλη πλευρά, μετά τη δημοτική κοινότητα Κρυονερίου, βρίσκονται το Βουνοχώρι, η Λιμνιά και το Λυκόστομο!

Ο Δήμος Καβάλας κρύβει πολλές ομορφιές σε όλη την επικράτειά του. Μπορείτε να τις επισκεφτείτε και να τις απολαύσετε!

Δείτε το video εδώ:

http://www.facebook.com/Kavala.gov.gr/videos/1120145499168660/

Στα ορεινά της Ξάνθης αποκαλύπτεται ένα υπέροχο οικοσύστημα

Ο Λειβαδίτης ή καταρράκτης του Τραχωνίου έχει ύψος πάνω από 50 μέτρα/Photo: Shutterstock

Ο Λειβαδίτης ή καταρράκτης του Τραχωνίου έχει ύψος πάνω από 50 μέτρα και θεωρείται ο μεγαλύτερος στα Βαλκάνια όσον αφορά την ποσότητα νερού. Βρίσκεται σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το χωριό Λειβαδίτης που είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1200 μέτρων και είναι το πιο ορεινό κατοικημένο χωριό της Θράκης. Όσο σημαντικά και να είναι αυτά τα αριθμητικά δεδομένα, δεν είναι αυτός ο λόγος που σας προτείνουμε να ταξιδέψετε στα βόρεια της Ξάνθης και στο κομμάτι της οροσειρά της Ροδόπης, που ονομάζεται Κούλα, αλλά η φυσική ομορφιά που θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε με λέξεις. Το καλύτερο βέβαια είναι να τη δείτε από κοντά με τα μάτια σας.

Με αφετηρία την Ξάνθη παίρνουμε το δρόμο προς τα βορειοανατολικά. Μετά τη Σταυρούπολη και το χωριό Δαφνώνας σταδιακά ανηφορίζουμε σε βουνοπλαγιές και το τοπίο αλλάζει με μεγάλα δέντρα όπως βελανιδιές, οξιές και άλλα φυτά. Αφήνουμε το αυτοκίνητο στον άτυπο χώρο πάρκινγκ, εναλλακτικά, αν θέλει κανείς να οδηγήσει σε χωματόδρομο μπορεί να το αφήσει στην αρχή του και να περπατήσει για περίπου 40 λεπτά. Από το «πάρκινγκ» ξεκινάει ένα μονοπάτι που έχει κατηφορική κλίση και για τη διάσχισή του χρειαστήκαμε περίπου μιάμιση ώρα. Περπατώντας ανάμεσα σε οξιές και άλλα δέντρα, περνάμε δίπλα και πάνω από μικρά ποταμάκια και απολαμβάνουμε τον καθαρό αέρα και τη γενναιοδωρία της φύσης. Η διαδρομή είναι μέτριας δυσκολίας αλλά φυσικά απαιτούνται τα κατάλληλα παπούτσια και προμήθειες σε νερό.

Περισσότερες φωτογραφίες εδώ:

https://www.travel.gr/experiences/i-agnosti-ellada/katarraktis-toy-leivaditi-ena-entypo/