Γιατροί

Η διατροφή και ο ρόλος της στην απόκτηση μυϊκής δύναμης.

Η μυϊκή μάζα κορυφώνεται στη δεκαετία των 30 και στη συνέχεια αρχίζει μια μακρά, αργή μείωση. Η απώλεια μυϊκής μάζας, που ονομάζεται επίσης σαρκοπενία, επηρεάζει περισσότερο από το 45% των ηλικιωμένων Αμερικανών, ιδίως των γυναικών.

Η απώλεια δύναμης αυξάνει τον κίνδυνο πτώσης, την πρώτη αιτία θανάτου από τραυματισμό στους ηλικιωμένους, ιδιαίτερα στις γυναίκες.

Τα καλά νέα: Ανεξάρτητα από την ηλικία σας, μπορείτε να λάβετε μέτρα για να μεγιστοποιήσετε τη δύναμή σας. Η προπόνηση με αντιστάσεις είναι το κλειδί, αλλά εξίσου σημαντική είναι και η διατροφή με μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης.

Η πρωτεΐνη είναι εξαιρετικά σημαντική, επειδή βρίσκεται σε όλα τα κύτταρά μας – συμπεριλαμβανομένων των μυϊκών κυττάρων – και το σώμα μας την ανακυκλώνει συνεχώς. Υπάρχει μια σταθερή ζήτηση για νέες προμήθειες και οι πλούσιες σε πρωτεΐνες τροφές παρέχουν τα αμινοξέα που γίνονται τα δομικά στοιχεία των νέων πρωτεϊνών που χρειάζεται το σώμα μας.

Καθώς μεγαλώνουμε, ο στόχος είναι να καταναλώνουμε πρωτεΐνες από τα τρόφιμα με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι το σώμα μας τις διασπά.

Πόση ποσότητα είναι αρκετή; Η συνιστώμενη πρόσληψη είναι τουλάχιστον 0,8 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους.

Αλλά πολλοί ειδικοί λένε ότι περισσότερο είναι το βέλτιστο. Καθώς μεγαλώνουμε, οι ανάγκες σε πρωτεΐνη πρέπει να αυξάνονται. Και αν γυμνάζεστε πολύ -που είναι ο τρόπος για να χτίσετε νέους μυς- μπορεί να ωφεληθείτε από ακόμη περισσότερη.

Οι ειδικοί της αθλητιατρικής συνιστούν έως και 1,7 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους κάθε μέρα για άτομα που γυμνάζονται ενεργά.

Οι περισσότεροι νέοι ενήλικες τείνουν να καταναλώνουν τις συνιστώμενες ποσότητες πρωτεΐνης. Αλλά, αργότερα στη ζωή, μια μελέτη του 2019 διαπίστωσε ότι περίπου το 30% των ανδρών στα 50 και 60 τους χρόνια υπολείπονται και σχεδόν οι μισές γυναίκες ηλικίας 50 ετών και άνω.

Για να αυξηθεί -προκειμένου να υπάρξει μια υγιής γήρανση – η πρόσληψη πρωτεΐνης χρειάζονται μερικές βασικές τροφές και στρατηγικές που θα βοηθούσαν να προστεθεί περισσότερη πρωτεΐνη στα γεύματά. Ακολουθούν μερικές ιδέες:

1. Ενισχύστε το πρωινό σας μπολ με ελληνικό γιαούρτι
Με περίπου 17 γραμμάρια ανά μερίδα ¾ του φλιτζανιού, το ελληνικό γιαούρτι είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης. Μπορείτε να το φάτε σκέτο, να προσθέσετε γλυκές ή αλμυρές γαρνιτούρες ή να το ρίξετε σε ένα smoothie. «Είναι εξαιρετικά ευπροσάρμοστο και έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη καζεΐνης, η οποία χωνεύεται αργά, γεγονός που σας κρατά χορτάτους, ενώ παράλληλα προάγει τη σύνθεση μυϊκής πρωτεΐνης», η οποία είναι η διαδικασία οικοδόμησης μυϊκής μάζας.

2. Τα αυγά είναι ένας εύκολος τρόπος για να πάρετε πρωτεΐνη εν κινήσει
Με 6 γραμμάρια πρωτεΐνης για ένα μεγάλο αυγό, τα βραστά αυγά είναι μια εύκολη επιλογή. Η κατανάλωση ενός αυγού το πρωί – ή ως πρωινό σνακ, μπορεί να σας κρατήσει μέχρι το μεσημεριανό γεύμα. Οι διατροφικές οδηγίες λένε ότι ένα αυγό την ημέρα δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου σε υγιείς ανθρώπους, αλλά ορισμένοι ενήλικες μπορεί να χρειαστεί να περιορίσουν τα αυγά λόγω ανησυχιών για τη χοληστερόλη.

3. Ενισχύστε τα smoothies σας με πρωτεΐνη σε σκόνη
Αν έχετε ένα μπλέντερ, μερικά φρούτα και λαχανικά στη διάθεσή σας, είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε. Είναι εύκολο να προσθέσετε επιπλέον πρωτεΐνη αναμειγνύοντας μια μεζούρα πρωτεΐνης σε σκόνη. Η σκόνη πρωτεΐνης ορού γάλακτος, η οποία προέρχεται από τη διαδικασία παρασκευής τυριού όταν διαχωρίζονται ο ορός γάλακτος και το τυρόπηγμα, έχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός μας και είναι μια άλλη εξαιρετική επιλογή για υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη εν κινήσει. Επίσης, αν οι μπανάνες είναι πολύ ώριμες, τις προσθέτουμε, ώστε να μην πάνε χαμένες.

4. Προσθέστε λίγο τόνο στη σαλάτα σας
Το ψάρι είναι γεμάτο από πρωτεΐνες. Ο μπακαλιάρος έχει περίπου 40 γραμμάρια ανά μερίδα και ο σολομός και ο τόνος έχουν και οι δύο περίπου 30 γραμμάρια.Τα ψάρια είναι εξαιρετική πηγή ακόρεστων και όχι κορεσμένων λιπαρών, οπότε αυτό είναι ένα πλεονέκτημα για την υγεία της καρδιάς.

5. Ρίξτε πρωτεΐνες με ξηρούς καρπούς και σπόρους
Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι τείνουν να είναι περίπου ίδιοι – ή και καλύτεροι – στην κατηγορία των πρωτεϊνών από ό,τι τα όσπρια, οπότε δοκιμάστε να τους πασπαλίζετε στις σαλάτες και τα μπολ με ρύζι. Οι κολοκυθόσποροι έχουν επίσης περίπου 8 γραμμάρια για μια μερίδα ¼ φλιτζανιού και μπορείτε να τους προσθέσετε ως υγιεινά «crunchies» στην κορυφή του γιαουρτιού και των σαλατών. Οι κολοκυθόσποροι περιέχουν επίσης άφθονο μαγνήσιο, ευεργετικό για την υγεία της καρδιάς.

6. Το κρέας σε μικρές δόσεις προσθέτει μια ισχυρή «ένεση» πρωτεΐνης
Το κρέας αποτελεί κορυφαία πηγή πρωτεΐνης, προσφέροντας περίπου 7 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά 28 γραμμαρια και πολλοί διαιτολόγοι λένε να στοχεύετε σε άπαχα κομμάτια, όπως στήθος κοτόπουλου ή άπαχο κιμά γαλοπούλας. Αλλά καθώς πολλοί άνθρωποι στοχεύουν να το μειώσουν, υπάρχουν πολλές φυτικές εναλλακτικές λύσεις. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition αυτό το μήνα διαπιστώνει ότι η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης στη μέση ηλικία -ιδίως φυτικής πρωτεΐνης- συνδέεται με σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες υγιούς γήρανσης.

7. Νόστιμοι τρόποι για να φάτε τόφου και φασόλια
Οι φακές και τα ρεβίθια είναι δύο πηγές φυτικής πρωτεΐνης, οι οποίες είναι νόστιμες μόνες τους ή σε σούπες. Μπορείτε επίσης να μαγειρέψετε μια γεμάτη κατσαρόλα και να τις διατηρήσετε στο ψυγείο έτοιμες για να τις προσθέσετε σε σαλάτες. Υπάρχει επίσης το τόφου το οποίο είναι διαθέσιμο στα περισσότερα σούπερ μάρκετ. Ακολουθεί ένα κόλπο για να αποφύγετε τον πολτό του τόφου: Πασπαλίζετε λίγο άμυλο καλαμποκιού σε κύβους τόφου και το τηγανίζετε, πράγμα που το κάνει τραγανό εξωτερικά. Στη συνέχεια, ρίχνετε μέσα σάλτσες, όπως σάλτσα φιστικιού ή πέστο.

8. Μην ξεχνάτε τα λαχανικά
Τα λαχανικά δεν είναι οι πρωταγωνιστές όταν πρόκειται για πρωτεΐνη, αλλά μπορούν να προσθέσουν μερικά γραμμάρια. Για παράδειγμα, ένα φλιτζάνι μπρόκολο περιέχει περίπου 2,6 γραμμάρια. Και τα χόρτα και τα πολύχρωμα λαχανικά περιέχουν πολλές ευεργετικές βιταμίνες, μικροθρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικές ενώσεις που κάνουν καλό στην υγεία. Η κατανάλωση μιας σαλάτας την ημέρα συνδέεται επίσης με μια πιο οξυμένη μνήμη. Κρατήστε λοιπόν ένα μπολ με ψιλοκομμένα λαχανικά για σνακ και για να τα ανακατεύετε σε σαλάτες, βραστά και σούπες.

www.dnews.gr

Από την Τετάρτη 08/03/23 και κάθε δεύτερη και τέταρτη Τετάρτη του μήνα, θα λειτουργεί στο Κ.Υ. Καβάλας εξειδικευμένο ιατρείο Οστεοπόρωσης για έλεγχο, πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και παρακολούθηση ασθενών από τον ορθοπεδικό- χειρουργό του Κ.Υ. Καβάλας κ. Μαυρόπουλο Ροδίωνα.

Παράλληλα, την τελευταία Δευτέρα κάθε μήνα θα λειτουργεί το ιατρείο μικροεπεμβάσεων όπου θα πραγματοποιούνται μικροχειρουργικές επεμβάσεις κατόπιν προγραμματισμού από τον ορθοπεδικό- χειρουργό κ. Μαυρόπουλο Ροδίωνα.

Τρεις καθηγητές του ΕΚΠΑ, Σταυρούλα Πάσχου (επίκουρη καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ0, σε άρθρο τους απαντούν στο ερώτημα που αρκετοί άνθρωποι εκφράζουν, “μήπως πέρασα τη λοίμωξη COVID-19 και δεν το ξερω;”

Όλοι γνωρίζουμε σίγουρα κάποιο συγγενικό ή φιλικό μας πρόσωπο που βρέθηκε θετικό στον κορονοϊό, ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες που ο αριθμός των κρουσμάτων αυξήθηκε δραματικά. Συχνά λοιπόν πρόσφατα γεννιέται η απορία σε άτομα που δεν μολύνθηκαν επίσημα από τον ιό μήπως πέρασαν COVID-19 και δεν το ξέρουν. Ο κορονοϊός μάλιστα μπορεί να υπήρχε στην κοινότητα ήδη νωρίτερα από όσο πιστεύαμε αρχικά. Έτσι, άνθρωποι μπορεί όντως να είχαν τον ιό και να έχουν αναρρώσει χωρίς να το γνωρίζουν, πριν ή κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ορισμένα ενδεικτικά σημεία που υποδεικνύουν ότι μπορεί να είστε ένας από τους ανθρώπους αυτούς είναι τα εξής:

1) Ένα «κακό» κρυολόγημα. Δεν είναι ασυνήθιστο να παρουσιάσουμε κρυολόγημα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αλλά αν είχατε ένα τέτοιο στα τέλη του 2019 ή στις αρχές του 2020, υπάρχει πιθανότητα το κρυολόγημά σας να ήταν στην πραγματικότητα COVID-19. Μια διαφορά είναι ότι η COVID-19 μπορεί να προκαλέσει σημεία για 2 εβδομάδες ή περισσότερο, ενώ το κοινό κρυολόγημα συνήθως διαρκεί λίγες ημέρες μόνο. Και σε αντίθεση με το κρυολόγημα, η COVID-19 συνήθως συνοδεύεται από πυρετό και αναπνευστικά συμπτώματα.

2) Δύσπνοια. Η δύσπνοια δεν είναι συνήθως σύμπτωμα κοινού κρυολογήματος ή γρίπης, αλλά χαρακτηριστικό τής COVID-19. Θυμίζει συχνά τη δύσπνοια που εμφανίζεται στις κρίσεις πανικού, αλλά φυσικά διαρκεί πολύ περισσότερο και συνοδεύεται και από άλλα σημεία ή συμπτώματα.

3) Επίμονος βήχας. Εάν είχατε ξηρό βήχα που χρειάστηκε χρόνο για να φύγει, θα μπορούσατε να έχετε περάσει COVID-19. Ο βήχας συνήθως αρχίζει ήπια, αλλά χειροτερεύει τις επόμενες 5-7 ημέρες και μπορεί να κρατήσει ακόμη περισσότερο.

4) Κόκκινα, υγρά μάτια. Καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας συμβουλεύουμε να πλένουμε συχνά τα χέρια και να αποφεύγουμε να αγγίζουμε το πρόσωπό μας. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι η COVID-19 μπορεί να επηρεάσει και τα μάτια μας. Εάν λοιπόν παρουσιάσατε επιπεφυκίτιδα (κόκκινα ή ροζ μάτια), δακρύρροια ή θολή όραση, μπορεί αυτό να προκλήθηκε από τον κορονοϊό.

5) Αίσθημα παλμών ή πόνος στο στήθος. Η COVID-19 μπορεί να επηρεάσει και την καρδιά μας. Αν λοιπόν νιώθατε να χτυπάει γρήγορα ή να φτερουγίζει ή αν είχατε σφίξιμο στο στήθος σας μπορεί να είχατε κορονοϊό. Τέτοια συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται ακόμη και για 2 εβδομάδες σε ήπιες περιπτώσεις ή για 6 εβδομάδες σε πιο σοβαρές.

6) Αίσθημα αδικαιολόγητης κόπωσης. Αν είχατε ακραία κόπωση που δεν βελτιωνόταν με τον καλό ύπνο, θα μπορούσε να είναι σημάδι κορονοϊού. Το αίσθημα αυτό μπορεί να επανέλθει σε μέρες ή μερικές φορές εβδομάδες αργότερα, ανάλογα με το άτομο.

7) Απώλεια όσφρησης ή γεύσης. Εάν τα φαγητά και τα ποτά σας φαινόταν να έχουν διαφορετική γεύση από το συνηθισμένο ή αν δεν είχαν γεύση ή αν δεν μπορούσατε να μυρίσετε καλά για μερικές εβδομάδες, θα μπορούσατε να έχετε μολυνθεί από τον κορονοϊό. Ως και 80% των ανθρώπων που είναι θετικοί έχουν τέτοιο πρόβλημα.

8) Τεστ αντισωμάτων. Οι άνθρωποι που νόσησαν εμφανίζουν συνήθως υψηλούς τίτλους αντισωμάτων έναντι του κορονοϊού. Βέβαια, ο χρόνος παρουσίας τους στο σώμα ποικίλει από άτομο σε άτομο. Επίσης, αν έχετε εμβολιαστεί όπως πρέπει, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πάντα την προέλευσή τους.

Της Έλενας Τσεσμετζόγλου

Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Η 14^η Νοεμβρίου έχει ανακηρυχθεί ως η παγκόσμια ημέρα κατά του Διαβήτη. Αυτή η μέρα αποτελεί κάλεσμα στο ευρύ κοινό για την κατανόηση των σοβαρών επιπτώσεων του διαβήτη και την αποφυγή ή καθυστέρηση των επιπλοκών του. Η πάθηση του Διαβήτη είναι γνωστή στους περισσότερους, ωστόσο λίγοι γνωρίζουν τις επιπτώσεις του στα ματιά που μπορεί να είναι οι εξής:

1. Οι διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα που προκύπτουν από το διαβήτη, μπορεί να επηρεάσουν το φακό μέσα στο μάτι, ειδικά σε ασθενείς με κακή ρύθμιση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θόλωση της όρασης που έρχεται και φεύγει στη διάρκεια της ημέρας ανάλογα με τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.
2. Μία πιο μακροπρόθεσμη επίδραση του διαβήτη είναι η δημιουργία καταρράκτη στο φακό.

• Η πιο σοβαρή όμως πάθηση των ματιών που σχετίζεται με το διαβήτη είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, που αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης στις βιομηχανικές χώρες.Σαράντα τοις εκατό (40%) των ανθρώπων με διαβήτη τύπου 1 και είκοσι τοις εκατό (20%) με διαβήτη τύπου 2 αναπτύσσει κάποιο είδος διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Αμφιβληστροειδής είναι ο φωτοευαίσθητος χιτώνας στο πίσω μέρος του ματιού. Το κεντρικό του τμήμα (η ωχρά κηλίδα) επιτρέπει να βλέπουμε χρώματα και μικρές λεπτομέρειες, ενώ το περιφερειακό αντιλαμβάνεται το μαύρο και το άσπρο και επιτρέπει να βλέπουμε στο σκοτάδι. Από το διαβήτη επηρεάζονται τα μικρά αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον αμφιβληστροειδή. Θολή όραση μπορεί να συμβεί όταν τα αιμοφόρα αγγεία παρουσιάσουν διαρροή επιτρέποντας έτσι υγρό να συγκεντρωθεί στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς και να σχηματίσει στη συνέχεια το οίδημα της ωχράς κηλίδας. Η διαρροή αυτή υποδηλώνει συνήθως ότι η τροφοδότηση με αίμα αυτού του τμήματος του ματιού δε γίνεται όσο καλά θα έπρεπε. Όταν η αμφιβληστροειδοπάθεια φτάσει σε αυτό το προχωρημένο στάδιο και χωρίς ιδιαίτερα συμπτώματα, μπορεί να αναπτυχθούν νέα αιμοφόρα αγγεία, καθώς ο οργανισμός προσπαθεί να βελτιώσει την αιμάτωση. Τα νέα αυτά αγγεία είναι εύθραυστα και μπορεί να σπάσουν και να προκαλέσουν μεγάλη αιμορραγία. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως αιμορραγία στο υαλοειδές υγρό και μπορεί να βλάψει σοβαρά την όραση.

Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 σπάνια αναπτύσσουν αμφιβληστροειδοπάθεια πριν την εφηβεία. Στους ενήλικες με διαβήτη τύπου 1, είναι επίσης σπάνιο να δούμε αμφιβληστροειδοπάθεια πριν περάσουν 5 χρονιά από την έναρξη της νόσου. Οι κίνδυνοι αυξάνονται με την προοδευτική διάρκεια της αρρώστιας. Εντατικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα θα μειώσει τους κινδύνους εμφάνισης αμφιβληστροειδοπάθειας. Η DCCT (DiabetesControlandComplicationsTrial), μια μεγάλη μελέτη σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 έδειξε ότι οι ασθενείς που επιτυγχάνουν αυστηρό έλεγχο του σακχάρου είχαν 50% -75% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μικροαγγειακές επιπλοκές όπως αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια ή νευρική βλάβη. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 έχουν συνήθως ήδη σημάδια της πάθησης στα μάτια, όταν γίνεται η διάγνωση. Και σε αυτή την περίπτωση, έρευνες (UKPDS-UnitedKingdomProspectiveDiabetesStudy) έδειξαν ότι ο έλεγχος του σακχάρου του αίματος, της αρτηριακής πίεσης καιτης χοληστερίνης στους διαβητικούς μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επιβράδυνση της εξέλιξης των παθήσεων στα μάτια. Η γνώση αυτή βοηθά πολλά άτομα να προσπαθούν περισσότερο για τη ρύθμιση του διαβήτη τους, όταν μπαίνουν στον πειρασμό να χαλαρώσουν την προσπάθεια.

Σήμερα η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια προλαμβάνεται και θεραπεύεται με Λέιζερ, ενέσιμα διαλύματα και στις προχωρημένες μορφές με εγχείρηση (υαλοειδεκτομή). Έρευνες δείχνουν ότι αν η αμφιβληστροειδοπάθεια εντοπιστεί έγκαιρα, με συστηματικούς και συχνούς οφθαλμολογικούς ελέγχους, η τύφλωση μπορεί να προληφθεί στο 90% των ατόμων που κινδυνεύουν.

Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία και το Βασιλικό Κολέγιο των Οφθαλμιάτρων της Αγγλίας συνιστούν:

• Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 να προβαίνουν σε οφθαλμιατρικό έλεγχο τρία με πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση.
• Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 να εξετάζονται άμεσα μετά τη διάγνωση.
• Οι διαβητικές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οφείλουν να ελέγχονται συστηματικά. Αυτό δεν αφορά τις γυναίκες με διαβήτη κύησης.

Μια συνήθης οφθαλμολογική εξέταση περιλαμβάνει τη διαστολή της κόρης του ματιού για τον έλεγχο του αμφιβληστροειδούς και αν κριθεί απαραίτητο περαιτέρω ειδικές εξετάσεις όπως το OCT και η φλουροαγγειογραφία.

Συμπερασματικά η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση συμβάλλουν στην πρόληψη της εξέλιξης της πάθησης και της απώλειας όρασης.

Τουλάχιστον έξι μήνες διατηρείται η ανοσία έναντι του SARS-COV-2 μετά τον πλήρη εμβολιασμό με το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech, σύμφωνα με νεότερα αποτελέσματα της προοπτικής μελέτης του ΕΚΠΑ που διεξάγεται στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» από την αρχή των εμβολιασμών του Ελληνικού πληθυσμού. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα έχουν δημοσιευτεί με τη μορφή 20 άρθρων σε έγκριτα διεθνή περιοδικά. Στην πιο πρόσφατη δημοσίευση οι ερευνητές παρουσίασαν τα αποτελέσματα από 308 υγειονομικούς και εργαζόμενους του Νοσοκομείου, με διάμεση ηλικία τα 48 έτη, όπως δηλώνει σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104, 9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ» ο καθηγητής Θεραπευτικής- Ογκολογίας-Αιματολογίας, πρύτανης του ΕΚΠΑ, ο οποίος είναι και ο επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης κ. Θάνος Δημόπουλος.

Ο πρύτανης αναφερόμενος στη διακύμανση των εξουδετερωτικών αντισωμάτων στους 3 και στους 6 μήνες, αλλά και στο ρόλο που παίζει η ηλικία, εξηγεί ότι άνω του 95% των εμβολιασθέντων είχαν υψηλότατους τίτλους εξουδετέρωσης του ιού περίπου 4 μήνες μετά την έναρξη του εμβολιασμού τους. «Όσον αφορά τα αποτελέσματα του 6μήνου μετά τον πλήρη εμβολιασμό η διάμεση τιμή εξουδετερωτικών αντισωμάτων ήταν 81%. Στους 3 μήνες δεν υπήρχε κανείς με τιμές εξουδετερωτικών αντισωμάτων κάτω από το όριο θετικότητος του 30%, ενώ 6 μήνες μετά τον πλήρη εμβολιασμό μόνο το 2,59% (8 άτομα) είχε τιμές αντισωμάτων κάτω από 30% και 12% είχε τιμές κάτω του 50%. Η μείωση του τίτλου των αντισωμάτων ήταν μεγαλύτερης τάξης μεγέθους στα άτομα ηλικίας 51-70 ετών, συγκριτικά με αυτά ηλικίας 20-50 ετών, σε όλες τις χρονικές στιγμές των μετρήσεων».

Ο κ. Δημόπουλος τονίζει ότι οι υγιείς συμπολίτες μας, ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία των 70 ετών, δεν χρειάζεται να κάνουν εξετάσεις αντισωμάτων, ενώ σε ερώτηση για το πώς θα διαχειριστεί η επιστημονική κοινότητα ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες που είναι γνωστό ότι δεν έχουν καλή «απάντηση» στο εμβόλιο, αναφέρει: «Μελετήσαμε ασθενείς με διάφορες αιματολογικές κακοήθειες και τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι περίπου το 40% αυτών των ασθενών δεν αναπτύσσουν εξουδετερωτικά αντισώματα. Δεν γνωρίζουμε αν μια πιθανή τρίτη δόση του ίδιου ή άλλου εμβολίου θα ήταν αποτελεσματική. Αυτό θα το δούμε στη νέα μελέτη του ΕΚΠΑ με αυτό το αντικείμενο. Από την άλλη μεριά η προληπτική χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων, μηνιαίως (όταν αυτά πάρουν έγκριση για προληπτική χορήγηση σε αυτούς τους ασθενείς), την περίοδο που υπάρχει μία έξαρση της πανδημίας, ενδεχομένως να μπορούσε να προστατεύσει τα άτομα που δεν μπορούν να έχουν μία ανοσιακή απόκριση. Υπάρχουν τέτοιες μελέτες που είναι σε εξέλιξη στις ΗΠΑ».Η μελέτη της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, σύμφωνα με τον καθηγητή, θα συνεχιστεί με τη μελέτη όλων των εμβολίων και την αποτελεσματικότητά τους, μέχρι και 18 μήνες, μετά την πρώτη δόση τους.

Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο της συνέντευξης :

   Ερ: Ποιος ήταν ο σκοπός της μελέτης σας, σε ποια νοσοκομεία διεξάγεται από πότε, και σε τι δείγμα;

Απ: Στην Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, που εδράζεται στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» από την αρχή των εμβολιασμών του ελληνικού πληθυσμού, ξεκινήσαμε εκτενή προοπτική μελέτη καταγραφής της ανοσολογικής απόκρισης στον εμβολιασμό έναντι του SARS-CoV-2, με κύριο ερευνητή τον καθηγητή Αιματολογίας του ΕΚΠΑ κ. Ευάγγελο Τέρπο. Σκοπός αυτής της μελέτης, που έχει εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές στο επιστημονικό συμβούλιο του Νοσοκομείου, είναι η εκτίμηση της κινητικής των αντισωμάτων, έναντι στοιχείων της πρωτεΐνης ακίδας, και επίσης ο προσδιορισμός εξουδετερωτικών αντισωμάτων, έναντι του ιού SARS-CoV-2, σε υγειονομικούς που ήταν εθελοντές από το Νοσοκομείο, σε άτομα άνω των 80 ετών, καθώς επίσης και σε ασθενείς με διάφορες νεοπλασματικές παθήσεις τους οποίους παρακολουθούμε και νοσηλεύουμε, στο πλαίσιο της Ογκολογικής Αιματολογικής Μονάδας της Θεραπευτικής Κλινικής. Πρόκειται για άτομα που έλαβαν εμβόλιο είτε της εταιρείας Pfizer είτε της Moderna. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, έχουν δημοσιευτεί με τη μορφή 20 άρθρων σε έγκριτα διεθνή περιοδικά. Στην πιο πρόσφατη δημοσίευση έχουμε αποτελέσματα στους υγειονομικούς και εργαζόμενους του ΓΝΑ «Αλεξάνδρα» έξι μήνες μετά τον πλήρη εμβολιασμό τους με το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech. Στη μελέτη μετείχαν 308 υγειονομικοί και εργαζόμενοι στο νοσοκομείο (με διάμεση ηλικία τα 48 έτη). Η μελέτη της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ θα συνεχιστεί με τη μελέτη όλων των εμβολίων και την αποτελεσματικότητά τους μέχρι και 18 μήνες μετά την πρώτη δόση τους.

   Ερ: Πού και πώς έγινε ο προσδιορισμός των αντισωμάτων;

Απ: Η μέτρηση των αντισωμάτων έναντι του τμήματος RBD της πρωτεΐνης ακίδας του ιού, έγινε στο Τμήμα Βιοχημείας του νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία» από την ομάδα του κυρίου Ιωάννη Παπασωτηρίου. Η δε μέτρηση των εξουδετερωτικών αντισωμάτων έγινε στο Τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ από την ομάδα του καθηγητή Ιωάννη Τρουγκάκου. Τα αντισώματα προσδιορίστηκαν τις ημέρες 1 (D1, πριν την πρώτη δόση του εμβολίου), D8, D22 (πριν τη δεύτερη δόση του εμβολίου), D36 (δυο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση), D50 (τέσσερις εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση), 3 και 6 μήνες μετά τη δεύτερη δόση.

   Ερ: Πώς κυμαίνεται η τιμή των εξουδετερωτικών αντισωμάτων στους 3 και στους 6 μήνες και τι ρόλο παίζει η ηλικία;

Απ: Οι τιμές των εξουδετερωτικών αντισωμάτων παρουσίασαν σημαντική αύξηση την μέρα 22 και έφτασαν τη μέγιστη τιμή τους μετά τη δεύτερη δόση (D36), παρουσιάζοντας ένα ρυθμό αύξησης 3% την ημέρα και φθάνοντας μια διάμεση τιμή 97,2% εξουδετέρωσης του ιού την ημέρα 36, δηλ δυο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Οι τιμές παρέμειναν υψηλές την ημέρα 50 (διάμεση τιμή εξουδετέρωσης ≥95%) όπως και 3 μήνες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου (διάμεση τιμή εξουδετέρωσης 92,7%). Παρά τη μικρή πτώση μετά τη δεύτερη εβδομάδα από τον πλήρη εμβολιασμό, που ανέρχονταν σε 0,11% την ημέρα, άνω του 95% των εμβολιασθέντων είχαν υψηλότατους τίτλους εξουδετέρωσης του ιού περίπου 4 μήνες μετά την έναρξη του εμβολιασμού τους. Όσον αφορά τα αποτελέσματα του 6μήνου μετά τον πλήρη εμβολιασμό η διάμεση τιμή εξουδετερωτικών αντισωμάτων ήταν 81%. Στους 3 μήνες δεν υπήρχε κανείς με τιμές εξουδετερωτικών αντισωμάτων κάτω από το όριο θετικότητος του 30%, ενώ 6 μήνες μετά τον πλήρη εμβολιασμό μόνο το 2,59% (8 άτομα) είχε τιμές αντισωμάτων κάτω από 30% και 12% είχε τιμές κάτω του 50%. Η μείωση του τίτλου των αντισωμάτων ήταν μεγαλύτερη τάξης μεγέθους στα άτομα ηλικίας 51-70 ετών συγκριτικά με αυτά ηλικίας 20-50 ετών, σε όλες τις χρονικές στιγμές των μετρήσεων. Η μελέτη μας δείχνει ότι σε έναν υγιή πληθυσμό, ηλικίας κάτω των 70 που ήταν το δείγμα μας, υπάρχει μεν μία μικρή μείωση, αλλά αν κανείς χρησιμοποιήσει τις τιμές που έχουν στανταριστεί για τα εξουδετερωτικά αντισώματα, στους έξι τουλάχιστον μήνες, η κάλυψη είναι ικανοποιητική στη συντριπτική πλειονότητα των ατόμων που εμβολιάστηκαν.

   Ερ: Πόσο καιρό θα αισθανόμαστε ασφαλείς μετά το εμβόλιο; Ακούμε συνεχώς διαφορετικά πράγματα για την ανοσία

Απ. Έχετε απόλυτο δίκιο. Αυτό το οποίο γνωρίζουμε και από δικές μας μελέτες και από διεθνείς με μεγάλο αριθμό ατόμων, είναι ότι υπάρχει μία σταδιακή μείωση των εξουδετερωτικών αντισωμάτων, αλλά φαίνεται ότι τουλάχιστον στον υγιή πληθυσμό, τα επίπεδα αυτά είναι ικανοποιητικά για έξι με οκτώ μήνες. Τα αποτελέσματα της δικής μας μελέτης δείχνουν την υψηλή αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού, καθώς περίπου 7 μήνες μετά την πρώτη δόση του εμβολίου, σχεδόν όλοι οι υγιείς μετέχοντες στην μελέτη είχαν πολύ υψηλούς τίτλους προστασίας από την COVID-19. Στο ερώτημα της διάρκειας των εξουδετερωτικών αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό, αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα σε Έλληνες ασθενείς που νόσησαν από COVID-19, και το 75% διατήρησε τα εξουδετερωτικά αντισώματα τουλάχιστον 8 μήνες μετά το πρώτο σύμπτωμα, πιστεύουμε ότι τα αντισώματα από τον εμβολιασμό θα κρατήσουν για τουλάχιστον ένα έτος στη μεγάλη πλειονότητα των υγειών ανθρώπων. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι οι εμβολιασθέντες αναπτύσσουν τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων πολύ υψηλότερους ακόμη και από όσους νόσησαν από COVID-19 και χρειάστηκαν νοσηλεία, ενώ ο ρυθμός πτώσης τους είναι μικρός.

   Ερ: Τελικά πόσο χρήσιμο είναι να κάνουμε τεστ αντισωμάτων

Απ: Δεν υπάρχει ένδειξη ότι πρέπει να κάνουμε τεστ αντισωμάτων στο γενικό πληθυσμό. Τα δεδομένα που σας ανέφερα υποστηρίζουν ότι οι υγιείς συμπολίτες μας, ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία των 70 ετών, δεν χρειάζεται να κάνουν εξετάσεις αντισωμάτων, καθώς η πιθανότητα να μην έχουν αναπτύξει υψηλούς τίτλους, ακόμη και 6 μήνες μετά τον πλήρη εμβολιασμό, είναι σχεδόν μηδενική.

   Ερ: Γνωρίζουμε ότι ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες δεν έχουν καλή απάντηση στο εμβόλιο. Πώς θα αντιμετωπίσει η επιστημονική κοινότητα αυτές τις περιπτώσεις;

Απ: Μελετήσαμε ασθενείς με διάφορες αιματολογικές κακοήθειες, πχ 276 ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα, 170 με λεμφώματα διαφόρων τύπων, 106 με χρόνια λεμφογενή λευχαιμία και 86 ασθενείς με συστηματική αμυλοείδωση. Τα αποτελέσματα μάς δείχνουν ότι περίπου το 40% των ασθενών με τα παραπάνω νοσήματα δεν αναπτύσσουν εξουδετερωτικά αντισώματα. Τα νοσήματα αυτά, από τη φύση τους, συνοδεύονται από σοβαρή ανοσοκαταστολή, ενώ και οι θεραπείες που χορηγούνται επηρεάζουν σημαντικά την χημική ανοσολογική ανταπόκριση, δηλ την παραγωγή αντισωμάτων. Ιδιαίτερα, αυτοί που λαμβάνουν θεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα, αναπτύσσουν εξουδετερωτικά αντισώματα μετά τον εμβολιασμό σε μικρά ποσοστά (μεταξύ 20%-40%). Το ερώτημα είναι ποια είναι η καλύτερη αντιμετώπιση αυτών των ασθενών, που δεν αναπτύσσουν αντισώματα έναντι του SARS-CoV-2. Δεν γνωρίζουμε αν μια πιθανή τρίτη δόση του ίδιου ή άλλου εμβολίου θα ήταν αποτελεσματική. Αυτό θα το δούμε στη νέα μελέτη του ΕΚΠΑ με αυτό το αντικείμενο. Από την άλλη μεριά η προληπτική χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων, μηνιαίως όταν αυτά πάρουν έγκριση για προληπτική χορήγηση σε αυτούς τους ασθενείς, την περίοδο που υπάρχει μία έξαρση της πανδημίας, ενδεχομένως να μπορούσε να προστατεύσει αυτά τα άτομα που δεν μπορούν να έχουν μία ανοσιακή απόκριση. Υπάρχουν τέτοιες μελέτες που είναι σε εξέλιξη στις ΗΠΑ.

   Ερ: Επειδή σε λίγο καιρό ξεκινάει και ο εμβολιασμός για γρίπη, έχετε γνώση πώς θα γίνονται τα δύο εμβόλια; Μαζί ή με διαφορά ημερών; Τι προβλέπεται;

Απ: Δεν υπάρχει κάποια αντένδειξη στο να γίνουν συγχρόνως, αλλά επειδή καμία φορά μπορεί να έχουμε κάποιες ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες από τα εμβόλια, θα μπορούσε κανείς να τα κάνει με μία μικρή απόσταση, μίας εβδομάδας ή ενός μήνα.

Του Ξενοφώντα Κ. Κροκίδη

Παθολόγου

Διευθυντή Β΄ Παθολογικής Κλινικής

Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας

Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη ημέρα που γιορτάζεται στις 2 Απριλίου κάθε έτους, ενθαρρύνοντας τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών να λάβουν μέτρα για την ευαισθητοποίηση σχετικά με ανθρώπους με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.

Τι είναι ο αυτισμός;

Ο αυτισμός είναι μια νευροβιολογική διαταραχή του εγκεφάλου που έχει ως συνηθέστερα και πιο εμφανή συμπτώματα το πρόβλημα στην επικοινωνία και την ευκολία στη δημιουργία στερεοτυπικών φράσεων και πράξεων, δηλαδή ρουτίνες.

Ο αυτισμός ξαναμπήκε στη ζωή μας πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή την προβολή από τον τηλεοπτικό σταθμό ALPHA της ελληνικής, δραματικής, κοινωνικής σειράς με τίτλο «Η λέξη που δε λες». Η σειρά έκανε πρεμιέρα στις 25 Οκτωβρίου 2016 και ολοκληρώθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2017, μετά από 13 επεισόδια. Ο κεντρικός ήρωας της σειράς, ο μικρός Παυλής, γιός μιας ευτυχισμένης οικογένειας στα Χανιά και διάνοια για τις μουσικές του γνώσεις αποδείχθηκε ότι ήταν … αυτιστικός.

Πόσο συχνός είναι ο αυτισμός;

Τα τελευταία δέκα χρόνια οι διαγνώσεις στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί από 1 στα 150 παιδιά στο 1 στο 68 παιδιά. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Αυτιστικών Ατόμων (ΕΕΠΑΑ), 1 στα 42 αγόρια και 1 στα 189 κορίτσια που γεννιούνται, διαγιγνώσκεται στο φάσμα του αυτισμού.

Διάγνωση

Με πέντε απλές ερωτήσεις στους γονείς μπορεί κάποιος μη ειδικός (Παιδίατρος, Εκπαιδευτικός) να θέσει την υπόνοια της διαταραχής :

• Χρησιμοποιεί τον δείκτη του χεριού για να ζητήσει κάτι;
• Σας κοιτάει στα μάτια για περισσότερο από ένα δυο δευτερόλεπτα;
• Σας χαμογελάει όταν του χαμογελάτε;
• Αν του δείξετε ένα παιχνίδι στην άλλη άκρη του δωματίου, θα το κοιτάξει;
• Αν κάνετε μια γκριμάτσα, το παιδί θα μιμηθεί;

Όσα περισσότερα είναι τα ΟΧΙ στις παραπάνω ερωτήσεις, τόσο περισσότερο πλησιάζει το παιδί στο αυτιστικό φάσμα.

Η διάγνωση θα οριστικοποιηθεί από ειδικούς (Παιδοψυχιάτρους, Παιδοψυχολόγους), ενώ τα Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) θα εκτιμήσουν το παιδί και θα χορηγήσουν την ειδική γνωμάτευση για ένταξή του σε πρόγραμμα παράλληλης στήριξης.

Αυτισμός και Εμβόλια : Μια έμμονη ιδέα …

Ο Βρετανός Γαστρεντερολόγος Andrew Wake field δημοσίευσε το 1998 μια μελέτη στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό LANCET, με την οποία επιχείρησε να συνθέσει το τριπλό εμβόλιο ιλαράς – παρωτίτιδας – ερυθράς, το πασίγνωστο MMR, με τον αυτισμό.

Την τελευταία εικοσαετία πραγματοποιήθηκαν πολλές μελέτες για να διευκρινιστεί η συσχέτιση των εμβολίων γενικά και του αυτισμού. Οι επιδημιολογικές μελέτες είναι απολύτως ξεκάθαρες : σε ένα τεράστιο δείγμα 20.000.000 παιδιών δεν βρέθηκε η παραμικρή σχέση μεταξύ του τριπλού εμβολίου, ιλαράς – παρωτίτιδας – ερυθράς, ειδικά η των εμβολίων γενικά και του αυτισμού …

Το LANCET απέσυρε οριστικά τη δημοσίευση το 2000 και συγχρόνως αφαιρέθηκε η άδεια άσκησης της ιατρικής από του Wakefield. Λεπτομερής έρευνα απέδειξε ότι τα δεδομένα που χρησιμοποίησε ο Wakefield ήταν απλώς … ψεύτικα. Ο Άγγλος Γαστρεντερολόγος συνεργάστηκε με Ασφαλιστικές Εταιρείες προκειμένου να κερδίσουν χρήματα και οι δύο!

Αντί επιλόγου

Μ’ αυτό το άρθρο επικαιρότητας επιχειρείται η αναδιάταξη της ατζέντας των καθημερινών θεμάτων υγείας και η υποβοήθηση της επιστροφής στην κανονικότητα, η οποία θα είναι μια μακρά διαδικασία και όχι ένα στιγμιαίο γεγονός.

Της Έλενας Τσεσμετζόγλου

Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Η 14^η Νοεμβρίου έχει ανακηρυχθεί ως η παγκόσμια ημέρα κατά του Διαβήτη. Αυτή η μέρα αποτελεί κάλεσμα στο ευρύ κοινό για την κατανόηση των σοβαρών επιπτώσεων του διαβήτη και την αποφυγή ή καθυστέρηση των επιπλοκών του. Η πάθηση του Διαβήτη είναι γνωστή στους περισσότερους, ωστόσο λίγοι γνωρίζουν τις επιπτώσεις του στα ματιά που μπορεί να είναι οι εξής:

1. Οι διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα που προκύπτουν από το διαβήτη, μπορεί να επηρεάσουν το φακό μέσα στο μάτι, ειδικά σε ασθενείς με κακή ρύθμιση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θόλωση της όρασης που έρχεται και φεύγει στη διάρκεια της ημέρας ανάλογα με τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.
2. Μία πιο μακροπρόθεσμη επίδραση του διαβήτη είναι η δημιουργία καταρράκτη στο φακό.

• Η πιο σοβαρή όμως πάθηση των ματιών που σχετίζεται με το διαβήτη είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, που αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης στις βιομηχανικές χώρες.   Σαράντα τοις εκατό (40%) των ανθρώπων με διαβήτη τύπου 1 και είκοσι τοις εκατό (20%) με διαβήτη τύπου 2 αναπτύσσει κάποιο είδος διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Αμφιβληστροειδής είναι ο φωτοευαίσθητος χιτώνας στο πίσω μέρος του ματιού. Το κεντρικό του τμήμα (η ωχρά κηλίδα) επιτρέπει να βλέπουμε χρώματα και μικρές λεπτομέρειες, ενώ το περιφερειακό αντιλαμβάνεται το μαύρο και το άσπρο και επιτρέπει να βλέπουμε στο σκοτάδι. Από το διαβήτη επηρεάζονται τα μικρά αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον αμφιβληστροειδή. Θολή όραση μπορεί να συμβεί όταν τα αιμοφόρα αγγεία παρουσιάσουν διαρροή επιτρέποντας έτσι υγρό να συγκεντρωθεί στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς και να σχηματίσει στη συνέχεια το οίδημα της ωχράς κηλίδας. Η διαρροή αυτή υποδηλώνει συνήθως ότι η τροφοδότηση με αίμα αυτού του τμήματος του ματιού δε γίνεται όσο καλά θα έπρεπε. Όταν η αμφιβληστροειδοπάθεια φτάσει σε αυτό το προχωρημένο στάδιο και χωρίς ιδιαίτερα συμπτώματα, μπορεί να αναπτυχθούν νέα αιμοφόρα αγγεία, καθώς ο οργανισμός προσπαθεί να βελτιώσει την αιμάτωση. Τα νέα αυτά αγγεία είναι εύθραυστα και μπορεί να σπάσουν και να προκαλέσουν μεγάλη αιμορραγία. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως αιμορραγία στο υαλοειδές υγρό και μπορεί να βλάψει σοβαρά την όραση.

Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 σπάνια αναπτύσσουν αμφιβληστροειδοπάθεια πριν την εφηβεία. Στους ενήλικες με διαβήτη τύπου 1, είναι επίσης σπάνιο να δούμε αμφιβληστροειδοπάθεια πριν περάσουν 5 χρονιά από την έναρξη της νόσου. Οι κίνδυνοι αυξάνονται με την προοδευτική διάρκεια της αρρώστιας. Εντατικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα θα μειώσει τους κινδύνους εμφάνισης αμφιβληστροειδοπάθειας. Η DCCT (Diabetes Control and Complications Trial), μια μεγάλη μελέτη σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 έδειξε ότι οι ασθενείς που επιτυγχάνουν αυστηρό έλεγχο του σακχάρου είχαν 50% -75% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μικροαγγειακές επιπλοκές όπως αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια ή νευρική βλάβη. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 έχουν συνήθως ήδη σημάδια της πάθησης στα μάτια, όταν γίνεται η διάγνωση. Και σε αυτή την περίπτωση, έρευνες (UKPDS-United Kingdom Prospective Diabetes Study) έδειξαν ότι ο έλεγχος του σακχάρου του αίματος, της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης στους διαβητικούς μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επιβράδυνση της εξέλιξης των παθήσεων στα μάτια. Η γνώση αυτή βοηθά πολλά άτομα να προσπαθούν περισσότερο για τη ρύθμιση του διαβήτη τους, όταν μπαίνουν στον πειρασμό να χαλαρώσουν την προσπάθεια.

Σήμερα η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια προλαμβάνεται και θεραπεύεται με Λέιζερ, ενέσιμα διαλύματα και στις προχωρημένες μορφές με εγχείρηση (υαλοειδεκτομή). Έρευνες δείχνουν ότι αν η αμφιβληστροειδοπάθεια εντοπιστεί έγκαιρα, με συστηματικούς και συχνούς οφθαλμολογικούς ελέγχους, η τύφλωση μπορεί να προληφθεί στο 90% των ατόμων που κινδυνεύουν.

Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία και το Βασιλικό Κολέγιο των Οφθαλμιάτρων της Αγγλίας συνιστούν:

• Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 να προβαίνουν σε οφθαλμιατρικό έλεγχο τρία με πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση.
• Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 να εξετάζονται άμεσα μετά τη διάγνωση.
• Οι διαβητικές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οφείλουν να ελέγχονται συστηματικά. Αυτό δεν αφορά τις γυναίκες με διαβήτη κύησης.

Μια συνήθης οφθαλμολογική εξέταση περιλαμβάνει τη διαστολή της κόρης του ματιού για τον έλεγχο του αμφιβληστροειδούς και αν κριθεί απαραίτητο περαιτέρω ειδικές εξετάσεις όπως το OCT και η φλουροαγγειογραφία.

Συμπερασματικά η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση συμβάλλουν στην πρόληψη της εξέλιξης της πάθησης και της απώλειας όρασης.

Συχνά τα τελευταία χρόνια, ακούμε καρδιολόγους να συστήνουν σε ασθενείς την εξέταση στρες έκο.

Ειδικότερα, το στρες έκο συνιστάται στις εξής περιπτώσεις:

• Σε συμπτωματικούς ασθενείς που είναι μετρίου ή σοβαρού βαθμού κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσο, δηλαδή έχουν πολλούς παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο (κάπνισμα, χοληστερίνη, αρτηριακή πίεση, σακχαρώδη διαβήτη κ.λπ.) με ύποπτα συμπτώματα, επιδεινούμενα ή πρωτοεμφανιζόμενα.
• Σε ασθενείς με γνωστή Στεφανιαία Νόσο, δηλαδή έχουν περάσει οξύ στεφανιαίο επεισόδιο ή έμφραγμα και είναι να υποβληθούν σε επαναιμάτωση (αγγειοπλαστική ή Bypass) για να διαπιστωθεί αν έχουν βιώσιμο μυοκάρδιο.
• Σε ασθενείς με κινητικά προβλήματα ή μειωμένη ικανότητα προς άσκηση που δε μπορούν να υποβληθούν ή να ολοκληρώσουν την κλασσική δοκιμασία κόπωσης, στα πλαίσια προεγχειρητικού ελέγχου πριν από μεγάλα εξωκαρδιακά χειρουργεία.
• Σε ασθενείς που έχουν ήδη stent ή Bypass και θέλουμε να παρακολουθήσουμε την πορεία της νόσου.
• Σε ασθενείς με πρωτοεμφανισθείσα Καρδιακή Ανεπάρκεια και φυσιολογική συστολική λειτουργία καρδιάς.
• Σε ασθενείς ενδιαμέσου ή υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο με ηλεκτροκαρδιογραφικές διαταραχές ή αρρυθμία όπως η χρόνια Κολπική Μαρμαρυγή.
• Σε συμπτωματικούς ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αξονική στεφανιογραφία και έχουν CalciumScore πάνω ή ίσον με 400.
• Εκτίμηση λειτουργικότητας βαλβίδων (κυρίως στένωση αορτικής βαλβίδας).

Ας δούμε πώς διεξάγεται μια εξέταση στρες έκο:

Το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ή δυναμική υπερηχοκαρδιογραφίαδηλαδή το στρες έκο αποτελεί μια εξειδικευμένη τεχνική που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου και την εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας. Είναι πολύ διαδεδομένη τεχνική στις Ευρωπαϊκές χώρες ήδη από το 2005, έχοντας αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό το test κοπώσεως.

Στον εξεταζόμενο τοποθετείται αρχικά φλεβοκαθετήρας στο χέρι καθώς και ηλεκτρόδια στο θώρακα για συνεχή καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Μετά τη σύνδεση με τα monitors διενεργείται μία ηχοκαρδιογραφική μελέτη ηρεμίας (μελέτη αναφοράς). Ο εξεταζόμενος σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης είναι ξαπλωμένος στο εξεταστικό κρεβάτι, όπως ακριβώς και όταν κάνει triplex καρδιάς.

Το stress ή αλλιώς η «κόπωση» προκαλείται με τη χορήγηση ειδικού φαρμάκου (δοβουταμίνη) ενδοφλεβίως και όχι με βάδιση σε κυλιόμενο διάδρομο. Η δόση της χορηγούμενης δοβουταμίνης αυξάνεται σταδιακά κάνοντας την καρδιά να χτυπά έντονα και γρήγορα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στη διάρκεια της άσκησης.

Σε κάθε στάδιο της δοκιμασίας ο καρδιολόγος διενεργεί ηχοκαρδιογράφημα, ώστε να «παρακολουθεί» την ανταπόκριση της καρδιάς, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει συνεχής καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος, όπως στο test κοπώσεως. Το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ολοκληρώνεται όταν επιτευχθεί ο στόχος της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που προβλέπεται για την ηλικία του ασθενούς. Αφού ολοκληρωθεί η μελέτη ο εξεταζόμενος παραμένει ξαπλωμένος για μερικά λεπτά μέχρι να επανέλθει η καρδιακή συχνότητά του στα φυσιολογικά επίπεδα και στη συνέχεια αφαιρείται ο φλεβοκαθετήρας. Ο εξεταζόμενος παραμένει στην αίθουσα αναμονής και λαμβάνει μέσα σε 20 λεπτά το πόρισμα μελέτης από τον ιατρό που διενήργησε τη μελέτη.

Στη συνέχεια μπορεί να επιστρέψει χωρίς κανέναν περιορισμό στο καθημερινό του πρόγραμμα ή να φάει και να πιει οτιδήποτε.

Η 14η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του Σακχαρώδη Διαβήτη αποτελεί τη μεγαλύτερη καμπάνια ενημέρωσης, αφύπνισης και ευαισθητοποίησης για τη σύγχρονη αυτή επιδημία, με αποδέκτες που ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο παγκοσμίως, σε περισσότερες από 160 χώρες.

H φετινή Παγκόσμια Ημέρα αφιερώνεται για 2η χρονιά στην οικογένεια με στόχο:

-να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τον αντίκτυπο που έχει ο Διαβήτης στην οικογένεια

-να προωθηθεί ο ρόλος της οικογένειας στην διαχείριση, τη φροντίδα, την πρόληψη και την εκπαίδευση

-να γίνει κατανοητό ότι ο Διαβήτης αφορά κάθε οικογένεια.

«Η οικογένεια δέχεται μεγάλο σοκ με την αιφνίδια εμφάνιση του Σακχαρώδη Διαβήτη σε κάποιο μέλος της. Η χρόνια πάθηση επιφέρει διαταραχές στις σχέσεις μεταξύ των μελών της, ουσιαστικά, δηλαδή, πρόκειται για μια κατάσταση αποδιοργάνωσης. Οι ρυθμοί, οι προτεραιότητες, οι συνήθειες των μελών καλούνται να αλλάξουν με βίαιο τρόπο. Πολλές φορές, η μονόπλευρη εντατική φροντίδα από την πλευρά των γονέων προκαλεί προστριβές και συγκρούσεις και διαταράσσει την ομαλή καθημερινότητα της οικογένειας», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Δαραμήλας, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ).

Στόχοι της οικογένειας, προσθέτει, είναι η ψυχολογική υποστήριξη, η εκπαίδευση, η αποδοχή της νόσου, η απόκτηση με τη συνεργασία των επαγγελματιών υγείας, συγκεκριμένων δεξιοτήτων για την διαχείρισή της και την εξασφάλιση της ποιότητας της ζωής του πάσχοντα, η συμμετοχή στις κοινωνικές δραστηριότητες, η αποφυγή του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και η συνοχή της οικογένειας. «Συμπερασματικά, λοιπόν, ο ρόλος της οικογένειας σε μια πάθηση που απαιτεί καθημερινή θεραπεία, τακτική παρακολούθηση, υγιεινό τρόπο ζωής και συνεχή εκπαίδευση για την αποτελεσματική διαχείριση, είναι καίριος και καθοριστικός».

Παιδί με Σακχαρώδη Διαβήτη και Σχολείο

Επίκεντρο της κάθε οικογένειας είναι το παιδί και ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στα προβλήματα που συναντά η οικογένεια για το παιδί που πάσχει από Σακχαρώδη Διαβήτη στο σχολικό περιβάλλον, αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Δαραμήλας. «Αν το σχολικό περιβάλλον δεν αποδεχτεί και δεν διαχειριστεί διακριτικά την κατάσταση του κάθε παιδιού που πάσχει από Σακχαρώδη Διαβήτη, στην ευαίσθητη και τρυφερή αυτή ηλικία των παιδιών, τότε είναι πιθανό ο Σακχαρώδης Διαβήτης να αποτελέσει στίγμα, το οποίο θα κουβαλούν στην υπόλοιπη ζωή τους».

Εξηγεί ότι σύμφωνα με το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο, τα παιδιά που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη, έχουν το δικαίωμα να υποστηρίζονται από νοσηλευτές κατά τις ώρες παραμονής τους στο σχολικό περιβάλλον. «Από τη σχολική περίοδο 2015 – 2016 ξανατέθηκε σε ισχύ το συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, προς ανακούφιση πολλών γονέων παιδιών με Σακχαρώδη Διαβήτη. Δυστυχώς, όμως, παρατηρούνται φαινόμενα κατά τα οποία ο αριθμός των σχολικών νοσηλευτών δεν επαρκεί, με αποτέλεσμα να παραμένουν πολλά από τα παιδιά με Διαβήτη χωρίς υποστήριξη ή σε κάποιες περιπτώσεις οι σχολικοί νοσηλευτές να προσλαμβάνονται στα σχολεία με καθυστέρηση, πολύ αργότερα από την έναρξη των μαθημάτων».

Η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, αναφέρει ο κ. Δαραμήλας αγωνίζεται όλα αυτά τα χρόνια και ειδικά μετά το 2015 για τη νομοθέτηση του σχολικού νοσηλευτή με στόχο να φτάσουμε στο σημείο εκείνο, όπου όλα τα παιδιά, σε όλα τα σχολεία, θα έχουν την απαιτούμενη υποστήριξη από επαγγελματία υγείας για την ασφάλειά τους.

Ήδη μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί οι δύο φάσεις διορισμών σχολικών νοσηλευτών και επίκειται και η τρίτη και τελευταία φάση του προγράμματος. «Οι γονείς δεν θα πρέπει να ξεχνούν ότι μπορούν να κάνουν αίτηση για σχολικό νοσηλευτή καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους. Η παρουσία του σχολικού νοσηλευτή κρίνεται αναγκαία και απαραίτητη, καθώς προσφέρει ασφάλεια στο κάθε παιδί που πάσχει, τις ώρες της παραμονής του στο σχολικό περιβάλλον και εξασφαλίζει την ισορροπία στον ιστό της οικογένειας.

Τα παιδιά αποτελούν το πιο δυναμικό κομμάτι της οικογένειας και ολόκληρης της κοινωνίας, ως αυριανοί πολίτες. Η 14η Νοέμβρη δεν αρκεί! Ας δώσουμε τον ίδιο χαρακτήρα και στις υπόλοιπες 364 ημέρες με στόχο την πρόληψη, την ευαισθητοποίηση, την κατάρριψη των μύθων και του στίγματος του Σακχαρώδη Διαβήτη».

Αυτοί που υφίστανται καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου είναι λιγότερο πιθανό να αντέξουν μέχρι την εισαγωγή στο νοσοκομείο συγκριτικά με εκείνους που έχουν αντίστοιχο ιατρικό περιστατικό μέσα στην εβδομάδα, όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα που πρόκειται να παρουσιαστεί στο φετινό, ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Ένωσης που θα διεξαχθεί στη Φιλαδέλφεια 16 – 18 Νοεμβρίου.

Βρετανοί ερευνητές εξέτασαν την επιβίωση μέχρι την εισαγωγή στο νοσοκομείο ασθενών που υπέστησαν ξαφνικά καρδιακή προσβολή και χρησιμοποίησαν ως θεραπευτικό εργαλείο έναν δημόσιο Αυτόματο Εξωτερικό Απινιδωτή (AED). Ανέλυσαν δεδομένα από 3.000 ασθενείς παγκοσμίως και κατέγραψαν ότι το 27% έζησε μέχρι την εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Γενικά, οι ερευνητές βρήκαν ότι εκείνοι που υπέστησαν καρδιακή προσβολή μεταξύ 12 το μεσημέρι του Σαββάτου και 23:59 της Κυριακής είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες επιβίωσης από εκείνους που πάθαιναν κάτι αντίστοιχο μεταξύ Δευτέρας και Παρασκευής. Η επιβίωση επίσης ήταν μειωμένη όταν η καρδιακή προσβολή λάμβανε χώρα στο σπίτι.

“Συχνά λέγεται ότι οι αιφνίδιες καρδιακές προσβολές μπορεί να συμβούν στον καθένα οποιαδήποτε στιγμή και οπουδήποτε. Τα ευρήματα αυτά υποστηρίζουν ότι υπάρχει η δυνατότητα βελτίωσης της επιβίωσης των καρδιακών προσβολών του Σαββατοκύριακου με την βελτίωση της ευαισθητοποίησης, της διαθεσιμότητας των Αυτόματων Εξωτερικών Απινιδωτών και τη βελτίωση της κατάρτισης και της γρήγορης ανταπόκρισης των διασωστών”, δήλωσε η Χάνα Τόρνι, επικεφαλής συντάκτης της μελέτης που κάνει το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Ιρλανδίας.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι η επιβίωση από τέτοια περιστατικά το Σαββατοκύριακο μπορεί να μειώνεται επειδή είναι πιθανό να μην υπάρχει κοντά κάποιος Αυτόματος Εξωτερικός Απινιδωτής. Τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να βοηθήσουν τη στρατηγική τοποθέτηση άλλων Αυτόματων Εξωτερικών Απινιδωτών για τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε αυτούς.

ΠΗΓΗ: American Heart Association