Πρόκειται για ένα ρωμαϊκό κτήριο στολισμένο με αρχιτεκτονικά μέλη ιδιαίτερου κάλους
Κάθε ανασκαφική εργασία στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων φέρνει στο φως και ένα νέο εντυπωσιακό στοιχείο της πόλης, όπου ως γνωστόν έχουμε μια πολεοδομική εξέλιξη που ξεκινάει από την Ελληνιστική περίοδο, αρχής γενομένης από τον ιδρυτή της, Μακεδόνα βασιλιά Φίλιππο Β’ και φτάνει μέχρι τον 6ο αιώνα των βυζαντινών χρόνων. Στην διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη διενεργήθηκε αυτοψία στα εκτελούμενα έργα, μεταξύ των οποίων και ανασκαφικές εργασίες.
Μια από τις νέες πραγματικά εκπληκτικές αποκαλύψεις είναι ο εντοπισμός ενός ιερού των Νυμφών στο κέντρο του οικισμού των Ρωμαϊκών χρόνων, επάνω στην εμπορική οδό, νότια του Ρωμαϊκού Φόρουμ. Πιο συγκεκριμένα νότια του ρωμαϊκού φόρουμ, στο μέσο της εμπορικής οδού, με τη σειρά των καταστημάτων, ανασκάπτονται τα ερείπια του ιερού που ήταν αφιερωμένο στην λατρεία των Νυμφών. Τα έργα που εκτελούνται ξεκίνησαν ως μια διαδικασία αποχωμάτωσης για την ενοποίηση της οδού με τα εμπορικά καταστήματα και τελικά βρέθηκαν τα ερείπια της κλίμακας, καθώς και το κτήριο που ήταν υπερυψωμένο, όπως και αρχιτεκτονικά μέλη, κίονες, δόμοι κ.α. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι στο κέντρο του χώρου του οικοδομήματος ήδη έχει αποκαλυφθεί η δεξαμενή και η κρήνη που αποτελούσε και το επίκεντρο της λατρευτικής διαδικασίας.
Περισσότερα για το εύρημα, όταν ολοκληρωθούν οι ανασκαφικές εργασίες και δημοσιευθούν όλα τα στοιχεία της ανασκαφής από την αρχαιολόγο και έφορο αρχαιοτήτων Καβάλας κ. Σταυρούλα Δαδάκη.
Θεόδωρος Αν. Σπανέλης
Τι είναι το Νυμφαίο
Με την ονομασία Νυμφαίο (Νυμφαίον) οι αρχαίοι Έλληνες χαρακτήριζαν τόπους ιερούς αφιερωμένους στις νύμφες και ειδικότερα στις νύμφες των πηγών που ήταν κυρίως οι Ναϊάδες. Η καθιέρωση αυτή ανάγεται από τους μυθικούς χρόνους όπως αναφέρει ο Όμηρος αλλά και πολλοί ιστορικοί στη συνέχεια όπως ο Στράβων, ο Πλούταρχος και η Σουίδα. Νυμφαία ονόμαζαν επίσης οι αρχαίοι και τα αψιδωτά οικοδομήματα που στέγαζαν τις κρήνες βρύσες των πόλεων, οι οποίες ήταν συνήθως αφιερωμένες στις Νύμφες.
Πολλές φορές γύρω από τα Νυμφαία ανεγείρονταν ιδιαίτερος μικρός ναός αφιερωμένος στις Νύμφες όπου και αυτός ονομάζονταν Νυμφαίον, όπως τέτοιοι υπήρχαν πολλοί στην Ήλιδα, κατά μαρτυρία του Στράβωνα. Έτσι άρχισε να γενικεύεται η ανέγερση τέτοιων οικοδομημάτων και εντός των πόλεων τα οποία στην ουσία στέγαζαν δημόσιες κρήνες που αφιερώνονταν επίσης στις Νύμφες. Τέτοια τεχνητά πλέον νυμφαία ιδιαίτερα αξιόλογα από τον πλούσιο διάκοσμό τους ήταν:
- η Κρήνη του Θεαγένους στα Μέγαρα
- οι Κρήνες της Πριήνης και της Γλαύκης στην Κόρινθο.
- η Κρήνη παρά την πηγή της Καλλιρρόης στην Αθήνα.
- Σύμφωνα με στοιχεία που παρέχουν ευρήματα (δεξαμενές και υδραγωγείο γύρω από το λόφο Νυμφών) εικάζεται ότι υπήρχε Νυμφαίο και στον λόφο αυτόν.
Με το χρόνο αυτά τα οικοδομήματα άρχισαν ιδίως στην ελληνιστική περίοδο να γίνονται επιβλητικότερα και πολυτελέστερα με κίονες, δεξαμενές, στοές κ.λπ. Ένα τέτοιο σπουδαίο οικοδόμημα ήταν το Νυμφαίο της Μιέξης στη Μακεδονία στο οποίο ο Αριστοτέλης δίδασκε τον Μέγα Αλέξανδρο[5], που φέρει σήμερα το όνομα Παλαιοσωτήρος στη “Βερριότικη βρύση”, κοντά στη Νάουσα. Αυτό στην ουσία ήταν σπήλαιο με σταλακτίτες που στην είσοδό του υπήρχαν λίθινα θρανία όπου ο Αριστοτέλης και δίδασκε. Τέτοιο κατασκευάστηκε και στην Κόρινθο με προ αυτού μεγάλη στοά. Αλλά και στην αρχαία Ολυμπία το φερόμενο ως μνημείο εξέδρας του Ηρώδη του Αττικού ήταν Νυμφαίο που έφερε μεγάλη αψίδα (ως αρχιτεκτονικό σχήμα εισόδου σπηλαίου) με ημιθόλιο στέγη και με μαρμάρινη επένδυση των τοίχων φέροντας δύο αγάλματα. Σε τέτοιο ακριβώς αρχιτεκτονικό σχέδιο με ημιθόλιο στέγη ήταν και το Νυμφαίο της Εφέσου που φέρεται πλέον να είχαν υιοθετήσει οι Ρωμαίοι τεχνικοί και αρχιτέκτονες της εποχής.
Ρωμαϊκά Νυμφαία
Τα ρωμαϊκά Νυμφαία καλούμενα Νυμφέουμ (εκ της λατινικής Nympheum) άρχισαν να ανοικοδομούνται περί τον 4ο αιώνα π.Χ.; Ήταν τεχνητά οικοδομήματα και χρησίμευαν ως ιερά, δεξαμένες ή εντευκτήρια. Τα περισσότερα ήταν εξαρτήματα ανακτόρων ή θερμών, όπως το νυμφαίο των κήπων του αυτοκράτορα Γαλλιηνού, το νυμφαίο του ανακτόρου του Δομιτιανού στο Παλατίνο λόφο και άλλα στον Κυρηνάλιο λόφο της Ρώμης. Γνωστό νυμφαίο στον Ελλαδικό χώρο ήταν το Νυμφαίο της αρχαίας Ολυμπίας ή αλλιώς γνωστό υδραγωγείο του Ηρώδη του Αττικού κτισμένο στην αρχαία Ολυμπία το 160 μ.Χ.
Με την παράλληλη ανάπτυξη των ψηφιδωτών άρχισαν τα νυμφαία της ελληνιστικής περιόδου κυρίως να κοσμούνται με πλούσιες ψηφιδωτές παραστάσεις όπως στην Αντιόχεια και Κωνσταντινούπολη. Έτσι σιγά – σιγά η επιβλητικότητα και ο πλούσιος πλέον διάκοσμός τους άλλαξε και τη χρήση τους μεταβάλλοντας σε τόπους τέλεσης γάμων. Με αυτή την αντίληψη απαντάται στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, όπως σημειώνει και ο Ιωάννης Ζωναράς «το καλούμενον νυμφαίον οίκον έτερον εις το τους γάμους γίνεσθαι». (ΠΗΓΗ wikipaidia)
Δημοσιεύτηκε στις
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
