Ένα μοναδικό Λειτουργικό χειρόγραφο έκρυβε για έναν Γάλλο ειδικό -αυθεντία στην παλαιογραφία και στους βυζαντινούς κώδικες- τρεις σημαντικές εκπλήξεις.
Όταν ο καθηγητής του Ecole des Hautes Edutes des Sciences Sociales του Παρισιού, Φίλιππο Ρονκόνι, «ρωτήθηκε ποιο από τα σπάνια χειρόγραφα που εντόπισε πριν λίγο καιρό στο μοναστήρι του Λειμώνος στην Λέσβο, «τον εντυπωσίασε περισσότερο» απάντησε χωρίς δισταγμό «το 297».
Σπάνια βυζαντινά χειρόγραφα
Πρώτον, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «είναι ένα βυζαντινό σπάνιο χειρόγραφο που περιγράφει την Λειτουργία της μονής Ασωμάτων και δεν έχει ποτέ άλλοτε μελετηθεί, όπως και τα περισσότερα από τα 100 βυζαντινά χειρόγραφα(10ος-15ος αι) του μοναστηριού».
Δεύτερον, οι μινιατούρες, (χειρόγραφες εικόνες σε μικρογραφίες) που πλαισιώνουν το κείμενο με μελάνι και χρυσό είναι εξαιρετικά ωραίες και ασυνήθιστες. Τρίτον(σ.σ. και σπουδαιότερο) η διαπίστωση ότι στα περιθώρια των σελίδων του χειρογράφου και στα κενά ανάμεσα στα κεφάλαια υπάρχουν πολλές ιδιόχειρες προσθήκες -ειδήσεις στην ουσία- για τα τεκταινόμενα στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία …απευθείας από τον 13ο και το 14ο αιώνα.
Μία από αυτές τις παρασελίδιες σημειώσεις που γράφτηκε αρχές του 14ου αι αναφέρεται τις σκοτεινές σελίδες της ηγεμονίας του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Γ΄ Μέγα Κομνηνού ( σ. σ. είχε σκοτώσει τα δυο αδέρφια του για να πάρει τον θρόνο ) και συγκεκριμένα στην έκβαση της εμφύλιας διαμάχης που συντάραξε την Τραπεζούντα, την Κωνσταντινούπολη κι όλη την Αυτοκρατορία, προκαλώντας μάχες και καταστροφές. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι χρονικογράφοι δεν έχουν καταγράψει πολλά για τον συγκεκριμένο αυτοκράτορα αλλά η ενημερωτική σημείωση που ανακαλύφθηκε στον κώδικα 297 της μονής Λειμώνος αναμένεται να ρίξει φως στα τεκταινόμενα της σύντομης βασιλείας του Ανδρόνικου Γ΄, (1330 έως 1332) .
Λόγω της πολυτιμότητας των υλικών συγγραφής (μελάνι-χαρτί ή περγαμηνή) οι εγγράμματοι μοναχοί κατέγραφαν τα σημαντικά γεγονότα της εποχής που βίωναν ή πληροφορούνταν από ταξιδιώτες- επισκέπτες του μοναστηριού, (πχ πολέμους, σεισμούς, καταστροφές, ναυάγια κ.α.), όπου μπορούσαν, (χαρτί, περγαμηνή κα). «Μια τέτοια περίπτωση σημειωμάτων στα κενά και στα περιθώρια των σελίδων συναντούμε στον κώδικα 297» εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ Ρονκόνι. Πρόκειται για λιτές αλλά σημαντικές ιστορικές καταγραφές- μια πρακτική που στο συγκεκριμένο κώδικα προσομοιάζει με χειρόγραφη εφημερίδα από το παρελθόν, από την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Ειδήσεις απευθείας από τον 13ο – 14ο αι. της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
«Ανακαλύψαμε αυτές τις προσθήκες και μετά από μελέτη διαπιστώσαμε ότι έχουν γραφτεί από 3 ή 4 άτομα. Οι γραφείς, μάς είναι άγνωστοι … Οι “στρώσεις” τους στο χειρόγραφο “μιλούν” για γεννήσεις, για την καθημερινή ζωή στο νησί, για ταξιδιώτες απ όλη την Ελλάδα που περνούσαν από το μοναστήρι και κυρίως για τα σημαντικά γεγονότα της εποχής τους. Έγραφαν για γεγονότα που δεν ήταν γνωστά και θα έμεναν στο ντουλάπι της ιστορίας κι άγνωστα σ΄εμάς αν δεν τα κατέγραφαν στα χειρόγραφα της βιβλιοθήκης τους.
Ο ένας από τους άγνωστους γραφείς φαίνεται μάλιστα ότι είχε «υψηλές διασυνδέσεις» με την αυτοκρατορική αυλή αφού αναφέρεται στην εμφύλια σύρραξη και στην επίθεση που δέχθηκε ο αυτοκράτορας από τους εχθρούς του ενώ αποκαλύπτει και την τελική έκβαση το πως δλδ ο Ανδρόνικος έχασε τις μάχες και οι αντίπαλοί του κατέλαβαν την εξουσία στην Κωνσταντινούπολη. «Τώρα», όπως ανέφερε ο κ Ρονκόνι,«μελετούμε τα τοπωνύμια που αναφέρονται στο κείμενο προκειμένου να ταυτιστούν περιοχές και γεγονότα της εμφύλιας σύγκρουσης».
Δείτε τη συνέχεια εδώ : https://www.iefimerida.gr/politismos/apokalyfthikan-spania-byzantina-heirografa
Δημοσιεύτηκε στις
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
