Το κτιριακό απόθεμα της Καβάλας χαρακτηρίζεται από μεγάλη παλαιότητα, πλούσια αρχιτεκτονική κληρονομιά, αλλά και επιτακτική ανάγκη για ενεργειακή αναβάθμιση και αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών κτιρίων, όπως οι Καπναποθήκες.
Η Καβάλα, ως ιστορική πόλη με σημαντικό λιμάνι και βιομηχανικό παρελθόν (καπνός), διαθέτει ένα κτιριακό απόθεμα με ιδιαίτερη φυσιογνωμία, αλλά και μεγάλο μέσο όρο ηλικίας.
- Τα Στοιχεία της Παλαιότητας
Η βασική πρόκληση για το κτιριακό απόθεμα του Δήμου Καβάλας είναι η μεγάλη ηλικία του.
Το 65% των Κτιρίων πριν το 1979: Σύμφωνα με εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Δράσης Αειφορικής Ενέργειας του Δήμου, περίπου το 65% των κτιρίων στην πόλη κατασκευάστηκαν πριν από το 1979.
Έλλειψη Μόνωσης: Τα κτίρια αυτής της παλαιότητας (προ του Κανονισμού Θερμομόνωσης Κτιρίων) χαρακτηρίζονται από πλήρη απουσία εξωτερικής θερμομόνωσης και θερμομόνωσης οροφής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πολύ χαμηλή ενεργειακή τους απόδοση, καθιστώντας τα ενεργοβόρα και ακριβά στη λειτουργία, με υψηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Πολιτιστική Κληρονομιά (Παλιά Πόλη): Η συνοικία της Παναγίας (Παλιά Πόλη) περιέχει μοναδικά, ιστορικά κτίρια που χρονολογούνται από την Οθωμανική περίοδο και την περίοδο ακμής του καπνού (π.χ., Ιμαρέτ, σπίτι Μεχμέτ Αλή). Αυτά τα κτίρια αποτελούν αρχιτεκτονικούς θησαυρούς, απαιτούν όμως συνεχείς και εξειδικευμένες εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης.
- Η Πρόκληση των Καπναποθηκών
Ένα ξεχωριστό και κρίσιμο ζήτημα για την Καβάλα είναι το μεγάλο κτιριακό απόθεμα των Καπναποθηκών στο κέντρο της πόλης.
Εγκαταλελειμμένη Βιομηχανική Κληρονομιά:Πρόκειται για ιστορικά κτίρια, τα οποία αποτελούν μνημεία της βιομηχανικής κληρονομιάς της πόλης, αλλά σήμερα είναι ως επί το πλείστον εγκαταλελειμμένα ή ανενεργά.
Μελέτες Αξιοποίησης: Ο Δήμος Καβάλας, στο πλαίσιο της Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΣΒΑΑ), έχει εκπονήσει μελέτες για την αξιοποίηση και την επανάχρηση αυτού του αποθέματος. Τα σενάρια αξιοποίησης περιλαμβάνουν τη μετατροπή τους σε χώρους πολιτισμού, κοινωνικής πολιτικής ή ακόμη και κοινωνικής στέγασης για νέους, με στόχο τη λειτουργική διασύνδεση των χωρικών ενοτήτων της πόλης.
- Δράσεις και Έργα Ενεργειακής Αναβάθμισης
Για την αντιμετώπιση της παλαιότητας και της χαμηλής ενεργειακής απόδοσης, υλοποιούνται σημαντικά έργα με χρηματοδότηση από εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα:
Αναβάθμιση Δημοσίων Κτιρίων| Η Περιφέρεια ΑΜΘ έχει εντάξει έργα ενεργειακής αναβάθμισης συνολικού προϋπολογισμού περίπου 11 εκατ. ευρώ για τον Νομό Καβάλας (στους Δήμους Καβάλας, Νέστου και Παγγαίου). |
Επιπλέον, πολλά ιδιωτικά κτίρια στην Καβάλα επωφελούνται από τα κρατικά προγράμματα «Εξοικονομώ» για την ενεργειακή αναβάθμιση παλαιών κατοικιών. Ωστόσο υπάρχουν πάρα πολλές κατοικίες που για διάφορους λόγους έχουν εγκαταλειφθεί και συνήθως επειδή υπάρχουν πολλοί κληρονόμοι δεν προχωράνε σχέδια αξιοποίησης τους, παρά μένουν απροστάτευτα, καταρρέουν και πολλές φορές αποτελούν δημόσιο κίνδυνο.
Συμπερασματικά, η Καβάλα αντιμετωπίζει μία διαχρονική πρόκληση παλαιότητας του δομημένου περιβάλλοντος, η οποία πλέον αντιμετωπίζεται με στοχευμένες επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την αξιοποίηση της ιστορικής κληρονομιάς της. Το έργο αυτό είναι πολύ απαιτητικό και με πολλά εμπόδια γι’ αυτό και δεν προχωράει με ικανοποιητικούς ρυθμούς κάθε σχέδιο βελτίωσης της κατάστασης.
Δημοσιεύτηκε στις
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
