Χρονόμετρο

    ΤΑΦΗ ΗΡΩΑ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ – Εξέταση DNA ίσως δώσει απάντηση στο νέο αίνιγμα που καλούνται να λύσουν οι αρχαιολόγοι

    Δημοσιεύτηκε στις

    Βρέθηκαν και τα υπόλοιπα τμήματα του μαρμάρινου περιβόλου στην Κερκινίτιδα λίμνη

     

    Η ανακάλυψη ανθρώπινων οστών στο βάθος του τεχνητού ορύγματος, αντί να φωτίσει έρχεται να περιπλέξει ακόμη περισσότερο το μυστήριο στην μεγάλη ανασκαφή στον λόφο της Μεσολακκιάς. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τις σημερινές ανακοινώσεις σε βάθος 8,5 μέτρων από την οροφή και 2,5 μέτρων από το χείλος του ορύγματος εντοπίστηκαν ανθρώπινα οστά τα οποία συνοδεύονται από χάλκινα νομίσματα και τμήματα από κιβώτιο κατασκευασμένο από ξύλο και ελεφαντοστού, ενώ εντοπίστηκαν επίσης και κομμάτια πελεκημένων λίθων δόμησης. Πλέον δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι ο τάφος είναι συλημένος και αυτό προκύπτει τόσο από τις ζημιές που έχουν σημειωθεί όσο και από τα πενιχρά ευρήματα εντός του χώρου ταφής.

    Μάλιστα με τις φωτογραφίες που δόθηκαν στην δημοσιότητα λύνεται και το άλλο μυστήριο σχετικά με την ύπαρξη σκάλας. Όπως προκύπτει το κάτω μέρος του ορύγματος ήταν ενισχυμένο με λίθινη τοιχοποιία για να αποφευχθούν τυχόν κατολισθήσεις, οπότε όταν η αρχαιολογική σκαπάνη έφτασε στους πρώτους – ψηλότερους λίθους της τοιχοποιίας– δόθηκε η εντύπωση ότι είναι η αρχή μια σκάλας, όπως γράψαμε στο www.xronometro.com πριν λίγες ημέρες.

     

    Σε ποιόν ανήκουν τα οστά;

    Τώρα όσον αφορά τα οστά, η πρώτη απάντηση που πρέπει να δοθεί είναι αν πρόκειται για σκελετό άνδρα ή γυναίκας. Στην πρώτη περίπτωση, του άνδρα δηλαδή, αν ο νεκρός είναι μακεδόνας μέλος της βασιλικής οικογένειας ή κάποιου στρατηγού του Μ. Αλεξάνδρου θα έπρεπε να βρεθούν υπολείμματα καύσης του νεκρού μέσα σε λάρνακα. Στο σημείο αυτό να θυμίσουμε ότι ο μόνος μακεδόνας βασιλιάς που δεν κάηκε είναι ο Μέγας Αλέξανδρος για τον οποίο επιλέχτηκε η μέθοδος της ταρίχευσης, σύμφωνα πάντα με τις πηγές, οπότε αν σε περίπτωση που του ανήκουν τα οστά θα είνα εύκολη ταυτοποίηση! Ενώ υπάρχει και η δυνατότητα σύγκρισης με τα οστά του Φιλίππου Β’, που βρέθηκαν στην Βεργίνα.

    Στην δεύτερη περίπτωση, όπου ο σκελετός ανήκει σε γυναίκα, υπάρχει και άλλο ενδεχόμενο. Τα  οστά να ανήκουν στην Ρωξάνη, η οποία δεν ήταν μακεδόνισα για να έχει γίνει καύση του σώματος πριν την ταφή, αν αυτό συμβαίνει τότε κάπου εκεί κοντά θα πρέπει να βρεθεί και η ταφή του Αλέξανδρου Δ’.

     

    Ο τάφος της Ολυμπιάδας;

     

    Τέλος, και το πιο ισχυρό σενάριο, αν  συνδυάσουμε την εύρεση των οστών και με τα υπόλοιπα ευρήματα του τάφου, προκύπτει ότι η ταφή να είναι της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, της Ολυμπιάδας, άποψη που έχουν υποστηρίξει γνωστοί αρχαιολόγοι. Βέβαια, σύμφωνα με τις πηγές ο τάφος της βρίσκεται στην Πύδνα, εκεί που την δολοφόνησαν οι συγγενείς των θυμάτων της και όπου σύμφωνα με τις διασωθείσες πληροφορίες δεν προηγήθηκε της ταφής, καύση, οπότε κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το γεγονός ότι άνθρωποι από το περιβάλλον της να μετέφεραν τα οστά και να την έθαψαν στην Αμφίπολη. Μια εξέταση των οστών από ειδικούς ανθρωπολόγους ίσως δώσει σχετικά εύκολα μια πρώτη απάντηση, αφού στην περίπτωση που τα οστά ανήκουν στην Ολυμπιάδα θα πρέπει να φέρουν εμφανή ίχνη από τραύματα εξαιτίας του λιθοβολισμού και ιδιαίτερα στο κρανίο.

     

    Για την Ολυμπιάδα, υπάρχουν και μια σειρά άλλα στοιχεία που συνηγορούν ότι μπορεί να της ανήκουν τα οστά. Οι δύο γυναικείες μορφές των γλυπτών που αποδόθηκαν ως Καρυάτιδες, αποδεικνύεται σε αυτή την περίπτωση ότι ίσως είναι Κλώθωνες του Διονύσου και τοποθετήθηκαν εκεί ως δηλωτικό του γεγονότος ότι η μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου ήταν μυημένη τόσο στα Καβείρια όσο και τα Διονυσιακά μυστήρια. Επιπλέον, ένα ακόμη ισχυρό επιχείρημα είναι η αποκωδικοποίηση του ψηφιδωτού με την παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης. Αποδεικνύεται σε αυτό το ενδεχόμενο ότι ο  «Πλούτωνας» φέρει την μορφή του Φιλίππου του Β’ με στεφάνι ελιάς – όπως ήδη έχουμε γράψει στο www.xronometro.com από τότε που αποκαλύφθηκε το ψηφιδωτό-, ενώ η «Περσεφόνη», φέρει την μορφή της Ολυμπιάδας, η οποία ως ανήκουσα στην φυλή των Μολοσσών ήταν κοκκινομάλλα και όχι ξανθομάλλα που θέλει η μυθολογία της Περσεφόνη… αν προσέξετε το ψηφιδωτό δεν θα δυσκολευτείτε να διαπιστώσετε το κόκκινο χρώμα των μαλλιών της.

     

    foto_6 foto_5 foto_4 foto_3 foto_2 foto_1

     

    Το Δελτίο Τύπου του ΥΠΠΟ:

     

    Συνεχίστηκαν οι εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, στον λόφο Καστά και συγκεκριμένα στον τρίτο θάλαμο. Σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους (Σκίτσο, φωτο 1, 2).

    Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή, ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.

    Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. (φωτό  3). Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε  ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και  γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου (φωτο 4). Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.

    Εντός και  εκτός του τάφου, βρέθηκε ο σκελετός του νεκρού. Είναι προφανές ότι το ανθρωπολογικό υλικό θα εξεταστεί από ειδικούς επιστήμονες. Είναι, εξίσου, προφανές ότι θα γίνουν όλες οι έρευνες τις οποίες απαιτεί η σύγχρονη επιστήμη.

    Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία. Να σας θυμίσω τα στοιχεία της μοναδικότητας του: Τύμβος ύψους 33μ, και επ᾽ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84. Οι σφίγγες, οι  καρυάτιδες  και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης. Επισημαίνεται το πρωτοφανές ύψος του συνόλου της κατασκευής.

    Επομένως, αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη.

    Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.

    Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Πρόκειται για 500 περίπου μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου  σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι, ενώ  καθώς αποσύρθηκαν, προ ολίγων ημερών, τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη του περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Είχαν μεταφερθεί, το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης ( φωτο 5,6).

    Στο πλαίσιο των αρχαιολογικών ερευνών στον τύμβο έγινε έλεγχος και δειγματοληψία των ιζημάτων, εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, όπως και γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους του, ώστε να διαπιστωθεί  το γεωλογικό υπόβαθρο. Τα ιζήματα αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης.

    Για τις επόμενες ημέρες προβλέπεται η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, η ολοκλήρωση των υποστυλωτικών εργασιών και  η συνέχιση των εργασιών  συντήρησης  στο μνημείο , αλλά και των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Ιδαίτερη έμφαση δίνεται στη συντήρηση των τμημάτων του ελλείποντος  μέρους του ψηφιδωτού.

    Στις 22 Νοεμβρίου, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης, στη μία το μεσημέρι σχετικά με τα ευρήματα και την επόμενη φάση των εργασιών στο τύμβο Καστά.

    Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα Σάββατο και ώρα 11.00 θα παρουσιαστούν τα αποτέλεσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά, από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού.

     

    Γεωφυσικές διασκοπίσεις

    Η γεωφυσική διασκόπιση θα γίνει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικής, ειδικότερα από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, το οποίο διευθύνεται από τον καθηγητή  Γρηγόρη Τσόκα, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ έθεσε στη διάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνον την τεχνογνωσία του αλλά και πόρους του Πανεπιστημίου.

    Για την διερεύνηση του Τύμβου Καστά θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, η μέθοδος της ηλεκτρικής τομογραφίας, στην ανάπτυξη της οποίας έχει συμβάλλει καθοριστικά το συγκεκριμένο εργαστήριο. Η μέθοδος συνίσταται στην ηλεκτρική απεικόνιση του υπεδάφους, παρόμοια με την ιατρική τομογραφία. Εχει δε αποδώσει σε εξερεύνηση άλλων τύμβων- πχ. Απολλωνία, Κιλκίς,  Βεργίνα, Αργολιδα κ.α) Αποτελέσματα από την διερεύνηση  του τύμβου Καστά σε επόμενη ενημέρωση.

     

    Σκίτσο (566 x 600)


    Δημοσιεύτηκε στις 13

    Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.