Χρονόμετρο

    Ιδού το αρχαιολογικό έργο στην Δράμα – Τι πάει να αναιρέσει το Υπουργείο Πολιτισμού

    Δημοσιεύτηκε στις

    Γράφει ο Θεόδωρος Σπανέλης

     

    Για τις αρχαιότητες της Δράμας δεν γνώριζα πολλά, πέραν την προϊστορικής ανασκαφής του Γιώργου Χουρμουζιάδη στο Αρκαδικό, την οποία όταν την επισκέφτηκα το 1992 μου έκανε την τιμή να μου παραχωρήσει μια εξαιρετική συνέντευξη, την πρώτη μου με αντικείμενο την αρχαιολογία. Επίσης γνώριζα την ανασκαφή της Κατερίνας Περιστέρη στην Καλή Βρύση, τα θρακικά οχυρά στην Πλατανιά, την περίφημη επιγραφή του Δοξάτου, την τόσο σημαντική για τον λατρεία του Διονύσου, στα Ρωμαϊκά χρόνια και τα ευρήματα κοντά στο Κεφαλάρι καθώς γειτονεύει με τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων.  Επίσης σε μια επίσκεψή μου στα οχυρά του Λίσσε, με πήγαν και είδα το μοναδικό τζαμί της Εξοχής, σχεδόν δίπλα στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, το οποίο είναι διακοσμημένο με τις εξαιρετικές ζωγραφιές, τις οποίες δεν χόρταινα να φωτογραφίζω, ίσως τα έβγαλα πάνω από 100 φωτογραφίες, από το ετοιμόρροπο κτίσμα. Τώρα μετά την μικρή ενασχόλησή μου με την επιχειρούμενη υποβάθμιση του αρχαιολογικού έργου στην Δράμα, από το Υπουργείο Πολιτισμού, γνώρισα και άλλα στοιχεία για το αρχαίο, θρακικό παρελθόν, για το μακεδονικό και στην συνέχεια ρωμαϊκό παρελθόν και πολλά άλλα. Μάλλον αξίζει να υπάρξει στην πρώτη ευκαιρία μια εκτενέστερη παρουσίαση.

     

    Ιδού μια σύντομη αναφορά στο παραχθέν έργο, των 2,5 χρόνων:

     

    Η παρουσία Εφορείας Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού στη Δράμα αποτελούσε επί δεκαετίες αίτημα της τοπικής κοινωνίας, των Δήμων, των φορέων και των υπηρεσιών, ώστε να οικοδομηθεί ένα αποδοτικό πλαίσιο συνεργασίας, με στόχο την προστασία και την ανάδειξη των μνημείων της περιοχής.

     

    Η Εφορεία Αρχαιοτήτων προχώρησε με επιμονή και με αρωγούς την Περιφερειακή Ενότητα και τις Δημοτικές Αρχές σε σειρά δράσεων για σπουδαία μνημεία και κόμβους πολιτισμού όπως: το ιστορικό κέντρο Δράμας, οι Ναοί Αγίας Σοφίας και Αγίου Νικολάου, ο Μακεδονικός Τάφος της Οδού Τροίας, τα Τεμένη Σαντιρβάν, Πλατείας Δικαστηρίων και Εξοχής, ο Ναός Προφήτη Ηλία Βώλακα, το Ελληνιστικό Κτίριο της Καλής Βρύσης, το Βυζαντινό Κάστρο του Αγγίτη, η ακρόπολη της Πλατανιάς και πολλά ακόμη.

     

    Εργάστηκε με μεθοδικότητα ώστε να περιληφθούν στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση Εγνατίας για το ΕΣΠΑ 2014-2020 σημαντικά έργα, όπως η αναστήλωση του Βυζαντινού Ναού της Αγίας Σοφίας, ένα δίκτυο ρωμαϊκών θέσεων στην περιοχή του Κεφαλαρίου και η αποκατάσταση και χρήση του τεμένους Αράπ. Στόχος της είναι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ένταξης εντός του επόμενου εξαμήνου και άλλων σημαντικών σημείων πολιτισμού όπως η Βυζαντινή Οχύρωση της Δράμας, η αποκατάστασης του νεοκλασικού κτιρίου της Παλιάς Ασφάλειας και ένα δίκτυο φρουρίων του ορεινού όγκου της Ροδόπης. Για τα δύο πρώτα έργα υπάρχουν ήδη ολοκληρωμένες μελέτες έτοιμες προς ένταξη στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

    Το κενό της απουσίας τεχνικής υπηρεσίας της Εφορείας Αρχαιοτήτων καταβλήθηκε προσπάθεια να καλυφθεί με τη συνδρομή των τοπικών φορέων οι οποίοι διέθεσαν για τις δράσεις της Εφορείας Μηχανικούς και Αρχιτέκτονες για τέσσερα έργα: την εκπόνηση της μελέτης ανάδειξης του αρχαιολογικού πάρκου Κεφαλαρίου, την εποπτεία των εργασιών αναστήλωσης του Τεμένους Σαντιρβάν, την πρόταση συντήρησης της αρχαιολογικής αποθήκης του Αρκαδικού και την Επιτροπή Ανάδειξης του Μακεδονικού Τάφου Δράμας.

    Η Εφορεία συνεργάζεται άψογα με τις Διευθύνσεις της Π.Ε.Δράμας για την υλοποίηση εντός του 2017 έξι Προγραμματικών Συμβάσεων, που αφορούν στην ανάδειξη πέντε αρχαιολογικών χώρων της περιοχής μας [Καλή Βρύση, Ποταμοί, Κάστρο Αγγίτη, Πλατανιά, Κεφαλάρι] αλλά και στη συντήρηση της αρχαιολογικής αποθήκης του Αρκαδικού. Σημαντικό πρόσθετο κέρδος  αυτής της διαρκούς συνεργασίας ήταν η προώθηση οριστικής επίλυσης του χρόνιου, για δύο δεκαετίες, ζητήματος ανταλλαγής γαιών και απαλλοτριώσεων στον Αρχαιολογικό Χώρο Αρκαδικού, ενός ακανθώδους για την τοπική κοινωνία θέματος, το οποίο βρίσκει την οριστική του λύση χάρη στην επιμονή της Εφορείας Αρχαιοτήτων και στις προσωπικές ενέργειες της διεύθυνσής της.

     

     

    Πρέπει επίσης να καταγραφεί ότι η Εφορεία Δράμας είναι η πρώτη που οργάνωσε και δρομολόγησε επιτυχώς το έργο «Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου-ΤΑΡ», το οποίο εκτελείται από την άνοιξη του 2016 εντός των ορίων της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας με τη συνεργασία των Εταιρειών ‘Trans Adriatic Pipeline A.G’ και ‘Bonatti & Avax’, προσφέροντας εργασία σε περισσότερους από 150 εργαζομένους. Το έργο έχει ήδη εντοπίσει τέσσερις σπουδαίες αρχαιολογικές θέσεις, η ανασκαφική έρευνα των οποίων θα προσφέρει το υλικό για το εκθεσιακό πρόγραμμα του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας.

    Εντός του 2016 η Εφορεία μερίμνησε -μετά από δεκαετίες ‘εγκατάλειψης και απαξίωσης’ των αρχαιολογικών χώρων της περιοχής-  για τον ευπρεπισμό και τις εργασίες διαμόρφωσης σημαντικών θέσεων όπως: οι αγροικίες του Κεφαλαρίου, οι λιθόκτιστοι ρωμαϊκοί αγωγοί, η Μονής Κορυλόβου, οι ακροπόλεις Πλατανιάς, Αδριανής και Παναγιάς, ο προϊστορικός οικισμός του Αρκαδικού, το τέμενος της Εξοχής, η βυζαντινή οχύρωση, η παλαιοχριστιανική Βασιλική και ο Ναός Αγίου Παντελεήμονος Προσοτσάνης. Συγχρόνως, προχώρησε για πρώτη φορά σε εργασίες συντήρησης του ελληνιστικού κτιρίου της Καλής Βρύσης και του τοιχογραφικού διακόσμου του Μακεδονικού Τάφου Οδού Τροίας και του Τεμένους της Πλατείας Δικαστηρίων.

     

    Εν δυνάμει, το προσωπικό της Εφορείας Αρχαιοτήτων θα ανέρχεται εντός του τρέχοντος έτους στα 25 άτομα. Στο δυναμικό αυτό προστίθενται για το 2017 άνω των 150 εργαζόμενοι σε έργα τρίτων που εκπονούνται υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων, αριθμός που θα μεγαλώσει σημαντικά με την ένταξη των προτεινόμενων έργων στο νέο ΕΣΠΑ.

    Μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, η Δράμα ανήκε στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας, ένα διοικητικό σχήμα δοκιμασμένο επί δεκαετίες με ολέθρια αποτελέσματα για τους αρχαιολογικούς της χώρους, οι οποίοι παρέμεναν ανενεργοί, άγνωστοι στο ευρύ κοινό, δύσβατοι, με μηδενική επισκεψιμότητα, καμία ένταξη σε κοινοτικά προγράμματα αλλά και καμία μέριμνα για τον ευπρεπισμό και την ανάδειξή τους. Με δύο λόγια, η περίοδος ενσωμάτωσης της Δράμας στη γειτονική Εφορεία Καβάλας έχει να επιδείξει μόνον απαξίωση, υποβάθμιση και παρακμή για τις αρχαιότητες της περιοχής μας.

    Η παρουσία αυτόνομης Εφορείας στη Δράμα υπήρξε αξιέπαινη πρωτοβουλία, αν συνυπολογιστεί το μεγάλο ποσοστό ανεργίας στην Περιφερειακή Ενότητα, η μεγάλη της έκταση, ο άνω των 100.000 πληθυσμός της, το δύσβατο ορεινό της ανάγλυφο, καθώς και ο ‘ακριτικός’ ρόλος της. Η πορεία αυτή δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να ανακοπεί.

     

    Τέλος να σημειώσουμε ότι η αποχώρηση της Δράμας το 2014 έγινε με πρωτοβουλία της τότε γενικής γραμματέας του ΥΠΠΟ Λίνας Μενδώνη και σήμερα, με αυτόν τον πλούσιο απολογισμό των 2,5 χρόνων, έρχεται η σημερινή αναπλ. γενική γραμματέας, Μαρία Βλαζάκη, με μια μάλλον ρεβανσιστική λογική, να μας γυρίσει πίσω.


    Δημοσιεύτηκε στις 0

    Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.