Χρονόμετρο

    Η Κατερίνα Περιστέρη μίλησε για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, το μνημείο, τον Ηφαιστίωνα και τον Μέγα Αλέξανδρο, στην ομιλία της για τον Τύμβο Καστά.

    Δημοσιεύτηκε στις

    γράφει ο Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

     

    Μια συνολική παρουσίαση της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά, έγινε χθες το βράδυ, στο αμφιθέατρο του ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο του 2ου συμποσίου Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης – Δυτικού Παγγαίου που διοργάνωσε η ΩΔΗ ΑΜΦΙΠΟΛΕΩΣ, από την ανασκαφική ομάδα με επικεφαλής την Κατερίνα Περιστέρη, μαζί της ήταν επίσης ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, ο γεωφυσικός Γρηγόρης Τσιόκας και οι γεωλόγοι Σπύρος Παυλίδης και Γιώργος Σειρίδης.

     

    Ξεκινώντας με το ιστορικό της ανασκαφής, η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, αναφέρθηκε στην οικονομική στήριξη που είχε το 2011 από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να μπορέσει να γίνει η ανασκαφή και να φτάσει στην συνέχεια στον περίβολο των 500 μέτρων και στο μνημείο. «Φτάνοντας στον μαρμάρινο περίβολο, κατασκευασμένο με ένα υλικό όπως το μάρμαρο που ήταν σπάνιο στην Αμφίπολη, είχαμε μια εικόνα που έδειχνε μεγάλη δύναμη και πλούτο. Στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου άρχισε να γίνεται ο περίβολος, το λιοντάρι στην κορυφή και το μνημείο που βρήκαμε το 2014. Αυτά τα τρία αποτελούν το μνημειακό ταφικό συγκρότημα του Τύμβου Καστά. Ο λόφος της αρχαϊκής εποχής που ήταν νεκρόπολη, σιγά – σιγά μεταμορφώθηκε, έγινε τύμβος και στην κορυφή του τοποθετήθηκε το λιοντάρι για να δείχνει την δύναμη ενός μεγάλου βασιλιά. Ήταν ένας τόπος εξαιρετικά σημαντικός, ένα μνημειακό ταφικό συγκρότημα οικουμενικό». Στην συνέχεια η κ. Περιστέρη περιέγραψε τις περιπέτειες που είχε το λιοντάρι και από τον τύμβο βρέθηκε στο ποτάμι και για την λεηλασία που υπέστη ο περίβολος από τους Ρωμαίους που ξήλωσαν το μαρμάρινο υλικό, για να χρησιμοποιηθεί σε άλλες οικοδομικές χρήσεις.

     

    Ένα από τα σημεία έρευνα, ήταν να εντοπιστούν τα κομμάτια που έλειπαν, όσα δεν αποτέλεσαν οικοδομικό υλικό, αλλά αφέθηκαν σκόρπια και τα οποία εντοπίστηκαν τελικά σε διάφορα σημεία, με τα περισσότερο από αυτά δίπλα στο λιοντάρι, που μεταφέρθηκαν εκεί από τον Στέφεν Μίλλερ, ο οποίος χρονολόγησε τα μάρμαρα στο τελευταίο τέταρτο του τέταρτου αιώνα, όπως και ο Δημήτρης Λαζαρίδης, χρονολόγησε το λιοντάρι στην ίδια χρονική περίοδο. Όπως τόνισε η ανασκαφέας με την μελέτη αποκατάστασης όλα αυτά τα μάρμαρα θα μεταφερθούν στον τύμβο, για να γίνει η αναστήλωση του περιβόλου, στο πλαίσιο της χρηματοδότησης που εξασφάλισε με πολύ κόπο, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να μπορέσει το μνημείο να γίνει επισκέψιμο.

     

    Στην συνέχεια η κ. Περιστέρη μας οδήγησε στα άδυτα του μνημείου βήμα – βήμα, θάλαμο – θάλαμο, φωτογραφία – φωτογραφία, παρουσιάζοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν την μοναδικότητα του μνημείου. Στην συνέχεια η ανασκαφέας αναφέρθηκε στην σφράγιση του μνημείου από τους τελευταίους μακεδόνες, τον δεύτερο αιώνα και στα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, αγγεία, λίγα νομίσματα και φυσικά τα υπολείμματα της νεκρικής κλίνης, στο βάθος του τέταρτου χώρου. Επισήμανε δε ότι τα κινητά ευρήματα δεν ήταν πολλά, καθώς οι αρχικές εκτιμήσεις που υπήρχαν για ασύλητο μνημείο, δεν επιβεβαιώθηκαν. Επίσης μίλησε για τις ταλαιπωρίες που υπέστη το μνημείο, από τις διάφορες ορδές βαρβάρων που πέρασαν, ανά τους αιώνες και τις πολεμικές συγκρούσεις που έλαβαν χώρα στην διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου πολέμου. Η σφράγιση έγινε για να θαφτεί το μνημείο και να μην ξανανοιχτεί ποτέ, όπως τόνισε, ωστόσο οι διάφοροι τυμβωρύχοι κατάφεραν να το λεηλατήσουν, καθώς είχαν μπει κάτω από την θόλο, δίπλα στις σφίγγες και αναστατώνοντας τα πάντα μέσα. Τα κινητά ευρήματα, γνωστοποίησε η κ. Περιστέρη ότι έχουν μεταφερθεί στο Μουσείο της Αμφίπολης, ενώ εντός του μνημείου θα διαμορφωθεί ένα μουσείο in situ, από τα υπόλοιπα ευρήματα, γλυπτά και ψηφιδωτά. Στο σημείο αυτό η κ. Περιστέρη με έμφαση δήλωσε ότι όπως στον Καστά έχουμε τις σφίγγες στην είσοδο του μνημείου, σφίγγες είχαμε και σε άλλα σημεία της Μακεδονίας, και όταν λέμε Μακεδονία εννοούμε την μία και την Ελληνική, για να είμαι σαφής»!!!

     

    Στην συνέχεια η κ. Περιστέρη παρουσίασε τις εικόνες και τις μορφές των επιστηλίων, στην ζωφόρο με γραπτό διάκοσμο, με σφίγγες, αγγεία, τεφροδόχους, μορφές και διάφορες παραστάσεις, τα οποία είπε ότι ακόμη είναι υπό μελέτη, για να περάσει αμέσως μετά στο ταφικό όρυγμα του τέταρτου χώρου όπου «ο χώρος ήταν πολύ διαταραγμένος, ο κυρίως τάφος ήταν αρκετά μεγάλος και στο εσωτερικό της θήκης υπήρχε ένας αντρικός σκελετός, μην φανταστείτε ολόκληρος, ούτε κρανίο είχε, αλλά ο τάφος ήταν αρκετά μακρύς και στην άκρη του είχε ένα κομμάτι όπου εκεί βρέθηκε τέφρα. Από εκεί και πέρα, στο ύψος του δαπέδου βρέθηκαν κάποιοι άλλοι σκελετοί, ένας αντρικός και ένας γυναικείος οι οποίοι είναι μεταγενέστεροι, του αντρικού σκελετού που υπήρχε μέσα στον τάφο». Η περιγραφή των ευρημάτων έκλεισε με την παρουσίαση των διαφόρων διακοσμητικών, που βρέθηκαν μέσα στον τάφο, από την διακοσμητική ξύλινη κλίνη του νεκρού, δηλαδή το ξύλινο φέρετρο, όπως θα λέγαμε σήμερα, για να σημειώσει ότι ο σκελετός βρισκόταν τρία μέτρα κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου. Δεν βρήκαμε τίποτα πολύτιμο, ούτε χρυσό, ούτε ασημένιο, όπως επισήμανε.

     

    Στην συνέχεια η κ. Περιστέρη παρουσίασε το επιγραφικό οικοδομικό υλικό με το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα και την γνωστή πια λέξη «ΑΡΕΛΑΒΟΝ», δηλαδή ότι η παραλαβή έγινε για το μνημείο του Ηφαιστίωνα, καθώς και μια σειρά από μονογράμματα και ρόδακες που βρέθηκαν σε διάφορα σημεία του μνημείου. Επανέλαβε δε η κ. Περιστέρη κλείνοντας ότι το μνημείο αυτό «χρηματοδοτήθηκε από το Μέγα Αλέξανδρο… για να μεταφερθούν τόσοι τόνοι μαρμάρου από τη Θάσο» για να προσθέσει ότι γνωρίζουμε από τον Πλούταρχο ότι «μετά τον θάνατο του Ηφαιστίωνα ο Αλέξανδρος στενοχωρήθηκε πολύ και ζήτησε να γίνουν μνημεία προς τιμή του Ηφαιστίωνα, για τον οποίο γνωρίζουμε ότι κάηκε στην Βαβυλώνα, η τέφρα του όμως θα μπορούσε να μεταφερθεί, όπως και ο νεκρός του Αλέξανδρου ξέρουμε ότι μεταφέρθηκε» και όπως σημείωσε μετά, έρχεται η εποχή του Κάσσανδρου που εξαφάνισε κάθε ίχνος του Αλεξάνδρου, μετά θάφτηκε το μνημείο από τους τελευταίους Μακεδόνες, για να έρθουν οι Ρωμαίοι να το αποδομήσουν, αλλά παρ’ όλες τι ς φθορές έμεινες όρθιο. Δίνοντας την μελλοντική εικόνα του μνημείου η κ. Περιστέρη επισήμανε ότι «Θα το κάνουμε επισκέψιμο για να περνάει όλη η οικουμένη να το επισκέπτεται και αυτό θα είναι ένα μεγάλο όφελος, όχι μόνο για την Αμφίπολη, που δεν έχει καταλάβει ακόμη την μεγάλη αξία αυτού του μνημείου, όχι μόνο για την Ελλάδα, για όλον τον κόσμο”.

     

     


    Δημοσιεύτηκε στις

    Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.