Χρονόμετρο

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΕΝΑ ΒΑΣΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ – ΚΑΣΤΑΣ: Ταφικό μνημείο ή τάφος;

    Δημοσιεύτηκε στις

     

     

     

    Τι προκύπτει από τα νεότερα στοιχεία για την ταυτότητα του μνημείου

     

    Στην ανασκαφή του Τύμβου δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει να ξεκινάει η ανασκαφή με συγκεκριμένο στόχο, το αποτέλεσμα να μην είναι το αναμενόμενο, αλλά να είναι εκπληκτικό και άκρως ενδιαφέρον. Γιατί όχι και αποκαλυπτικό.

     

    Όπως έγινε με την τελευταία ανασκαφική διερεύνηση της εξωτερικής πλευράς του μνημείο, από την αρχαιολόγο και έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Δημητρία Μαλαμίδου, για την οποία δεν χρειάζονται άλλες συστάσεις αφού έχει δώσει αρκετά δείγματα γραφής  για το πώς προσεγγίσει τον Τύμβο Καστά συνολικά και το τι έχει υποστηρίξει μέχρι σήμερα για την χρονολόγηση του μνημείου. Έλαχε όμως στα δικά της χέρια να βρεθεί και να μελετηθεί το υλικό που ξεκαθαρίζει με τον πλέον επιστημονικό τρόπο το ζήτημα της χρονολόγησης.

     

    Το πρώτο και εν πολλοίς αναμενόμενο συμπέρασμα ήταν ότι οι λίθοι της εξωτερικής όψης του οικοδομήματος είναι ακατέργαστοι, γεγονός που σημαίνει ότι κατασκευάστηκε για να είναι καταχωμένο μέσα στην γη. Διαπίστωση που δεν είναι παράδοξη, αν σκεφτούμε ότι όλοι οι μακεδονικοί τάφοι κατασκευάζονται για να είναι κάτω από την επιφάνεια της γης. Εδώ σταματάνε όμως οι ομοιότητες και αρχίζουν οι διαφορές. Η έκπληξη της ανασκαφικής ομάδας ήταν τεράστια όταν διαπίστωσε ότι το μνημείο κατασκευάστηκε για να είναι κάτω από την γη, αλλά υπήρχε κάτι που το διαφοροποιούσε από τα μέχρι τώρα ταφικά οικοδομήματα.  Η εξωτερική επιφάνεια της καμάρας φέρει στρώματα υλικών που προσφέρουν απόλυτη στεγανοποίηση του μνημείου. Συγκεκριμένα το πάχος των θολιτών είναι 80 εκ. ενώ ο τοίχος που εδράζονται φτάνει το 1,40 μ. Αυτό δημιουργεί και από τις δυο πλευρές του μνημείου ένα «φρύδι» πάχους 60 εκ. όσο είναι και το πάχος της μόνωσης για την στεγανοποίηση του οικοδομήματος.

     

    Τα ολοκληρωμένα στοιχεία  της διαστρωμάτωσης δείχνουν πως περιλαμβανόταν στη μόνωση του εξωρραχίου, του εξωτερικού της καμάρας δηλαδή, τα παρακάτω υλικά: στρώμα πηλού, στρώμα υδρασβέστου, στρώμα εμποτισμένου ξύλου (που φαίνεται σαν καμένο) και ξανά στρώμα με υδράσβεστο. Η μόνωση αυτή καλύπτει όλη την εξωτερική επιφάνεια της θόλου και από το κάρβουνο χρονολογήθηκε στο 320 π.Χ. Αυτά τα στοιχεία είναι γνωστά και τα έχουμε αναφέρει όταν δόθηκαν στην δημοσιότητα. Τώρα πρέπει να πάμε ένα βήμα παρακάτω, όσον αφορά τα συμπεράσματα.

     

    Ποια ανάγκη ήταν αυτή που επέβαλε την στεγανοποίηση του θόλου; Αν το οικοδόμημα ήταν απλά ένας τάφος που θα ενταφιαζόταν μαζί με το νεκρό, μετά την ταφή, δεν υπήρχε λόγος να γίνει όλη αυτή η εργασία της στεγανοποίησης στο εξωράχιο της καμάρας. Εκτός και αν ο χώρος δεν προορίζονταν για τάφος, αλλά για ένα λατρευτικό χώρο που για την οικονομία της συζήτησης θα αποκαλούμε ταφικό μνημείο, ενώ δεν πρέπει να παραβλέψουμε και το γεγονός ότι ο χώρος αποτελεί μια σύνθεση του μακεδονικού τάφου και ενός λατρευτικού χώρου.

     

    Είναι ένας χώρος που κατασκευάστηκε για να είναι ανοιχτός σε χρήση, γι’ αυτό και ήταν απαραίτητο να έχει στεγανοποιηθεί για να κρατήσει μακριά την υγρασία, ώστε να μην υπάρξει καμία ζημιά στο εσωτερικό από την διαβρωτική δύναμη της υγρασίας. Ως εκ τούτου έχουμε ένα μνημειακό χώρο προσβάσιμο ορισμένες ημέρες του χρόνου, από ολιγάριθμες ομάδες για συμμετοχή σε διαδικασία λατρευτικές και μυητικές. Είναι ένα μνημείο που όπως αποδεικνύεται τόσο από τα συγκριτικά στοιχεία, αλλά και τις μετρήσεις ανήκει στην εποχή του 320 π.χ. και για τουλάχιστον 150 χρόνια ήταν σε χρήση. Το τι ακριβώς λάμβανε χώρα και τι τελετές φιλοξενούσε ο χώρος είναι κάτι που όσο γνωρίζουμε αποτελεί αντικείμενο μελέτης μιας μεγάλης επιστημονικής ομάδας.

     

    Σήμερα ας κρατήσουμε το συμπέρασμα που προκύπτει στην ερώτηση «ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑΤΟΣ» και την απάντηση μας την δίνουν συγκεκριμένα στοιχεία και όχι εικασίες.


    Δημοσιεύτηκε στις

    Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.