Αμφίπολη: Τι άλλο θα βγάλει η ανασκαφή;

Σε ένα μήνα περίπου απαντάει η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη θα έχει ολοκληρωθεί η έρευνα και θα ξέρουμε τα αποτελέσματα

Σε ένα χαριτολόγημα και τίποτα περισσότερο, αποδίδεται η άποψη της επικεφαλής αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη ότι τα Χριστούγεννα θα ολοκληρωθεί η ανασκαφή στον μεγάλο Τύμβο της Αμφίπολης, γι’ αυτό και χθες έγινε διορθωτική και με πλήρη γνώση του πραγματικού χρονοδιαγράμματος, δήλωση, που προσδιορίζει το χρόνο ολοκλήρωσης της αρχαιολογικής έρευνας, μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, δηλαδή σε ένα μήνα περίπου. Η χθεσινή εκ του σύνεγγυς – εβδομαδιαία πια – ενημέρωση δεν είχε να μας προσδώσει καινούργια στοιχεία για αυτήν καθ’ αυτήν την έρευνα, ήταν περισσότερο μια ανακεφαλαίωση και μια «τακτοποίηση», αν όχι επεξήγηση των θεμάτων που έχουν ανακύψει μέχρι σήμερα.

Ως νέο στοιχείο, μπορούμε να χαρακτηρίσουμε το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των εργασιών και για το πότε θα φτάσουμε στον εντοπισμό της σορού του νεκρού που έχει ενταφιαστεί στο γεμάτο μυστήρια Τύμβο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι σίγουρο ότι θα μάθουμε και την ταυτότητά του, καθώς παραμένει ζητούμενο, αν θα βρεθούν τα ποθούμενα για την ταυτοποίηση, στοιχεία. Απαντήσεις που όπως φαίνεται μόνο ο νεκρικός θάλαμος θα μας δώσει… Σχετικά με την χρονολόγηση του μνημείου φάνηκε ότι δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση των μέχρι τώρα εκτιμήσεων της ανασκαφέα, ωστόσο ειπώθηκε ότι ο ειδικός γεωλόγος – σπηλαιολόγος που μετέχει της επιστημονικής ομάδας πήρε δείγμα χώματος – με την μέθοδο του «καρότου» – το οποίο εστάλει στο εξωτερικό για να γίνει χρονολόγηση του μνημείου… Λέτε να έχουμε ανατροπές;

Και ενώ λοιπόν, φαίνεται η ανασκαφή να είναι «καθηλωμένη» στις εκσκαφές χώματος, τόσο εντός όσο και πέριξ και άνωθεν του ταφικού μνημείου, ουδέν νεώτερο υπάρχει – επίσημα τουλάχιστον – τόσο για τον τρίτο θάλαμο, όσο και για το τι έπεται από την στενωπό των 96 εκ. πλάτους, που οδηγεί στα ενδότερα διαμερίσματα του συγκροτήματος. Αδιασταύρωτες πληροφορίες φτάνουν πολλές, ωστόσο η επίσημη ενημέρωση αρκείται στο «σημειωτόν» και στην αποσαφήνιση κάποιων παρεξηγήσεων αλλά και στην παροχή «τεχνοκρατικών στοιχείων» κόστους και εργασιών.

Αυτό το διάλειμμα να είναι αναγκαίο για την ανασύνταξη της ομάδας πριν την τελική ευθεία – όπως θέλουν οι δικές μας πληροφορίες να βρίσκεται– προς τον τελικό στόχο που είναι ο νεκρικός θάλαμος; Ενδεχομένως, αυτό το «μετέωρο βήμα» που δίνει επικοινωνιακά την εντύπωση ότι βρίσκεται η ανασκαφή να είναι πραγματικότητα, εκτός και αν είναι σκόπιμη η απουσία σημαντικών ανακοινώσεων, για την καλύτερη «ψυχολογική» μας προετοιμασία, για αυτό που ακολουθεί. Εξάλλου, όπως έχουμε επισημάνει και ο Δεινοκράτης ακολουθεί στην ανάπτυξη του μνημείου μια ανάλογη τακτική, εντυπωσιακή είσοδο με δεσπόζουσες τις δύο Σφίγγες, ξάφνιασμα στην συνέχεια από την υποδοχή των δύο επιβλητικών καρυάτιδων που ως «ρεσεψιόν»,  ελέγχουν την είσοδο στα ενδότερα και στην συνέχεια ένα λιτό αρχιτεκτονικά περιβάλλον με το λευκό μάρμαρο Θάσου και διακριτική διακόσμηση να αποφορτίζει – ή το αντίθετο; – τον επισκέπτη, για να μπορέσει να κατέλθει της σκάλας του τρίτου θαλάμου και να εισέλθει από την στενή πύλη στα απόκρυφα του ταφικού μνημείου.

Το έχουμε επισημάνει και στο παρελθόν, ότι πέρα από την όποια ταυτότητα του νεκρού το μνημείο είναι ένα εξαιρετικής σύλληψης οικοδόμημα που έχει πολλά να μας διδάξει. Ακόμη επειδή για πρώτη φορά – τουλάχιστον στην Ελλάδα – υπάρχει real time κάλυψη της ανασκαφής, επικοινωνιακή διαχείριση με συγκεκριμένους χειρισμούς και ένα κοινό ελληνικό και διεθνές, ανυπόμονο και διψασμένο, για να μάθει τα μυστικά του Τύμβου, θα πρέπει να περιμένουμε περαιτέρω ανάλυση και επιστημονική μελέτη κοινωνιολογικού χαρακτήρα για αυτό που ζούμε από τις 8 Αυγούστου και εντεύθεν.  Ως ενδεχόμενο ειπώθηκε και στην χθεσινή ενημέρωση… Οψόμεθα!

Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

Οι δηλώσεις της Κατερίνας Περιστέρη

1. Χριστούγεννα: “Μια κουβέντα είπα”. Η κ. Περιστέρη δηλώνει ότι “σ´ ένα μήνα τελειώνουμε”.
2. Απάντηση στο σχόλιο ότι εξυπηρετεί συμφέροντα: “Την δουλειά μας κάνουμε. Ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά συμφέροντα εμπλέκονται. Αγωνιζόμαστε για την έρευνά μας”.
3. Στο σχόλιο που εμφανίζει “κόντρα Περιστέρη-Παλαγγιά”: “Η κ. Περιστέρη ό,τι ήταν να δηλώσει, το δήλωσε. Δεν θα ασχοληθεί περαιτέρω”.
4. Εκ μέρους της ομάδας εργασίας η ανασκαφέας παρακαλεί “να μείνει το αρχαιολογικό έργο στο πεδίο, μακράν πάσης παραφιλολογίας”.

Συμπεράσματα όπως εκφράστηκαν από την εκπρόσωπο του ΥΠΠΟΑ

1. Το ΥΠΠΟΑ και οι συντελεστές της ανασκαφής στον λόφο Καστά Αμφίπολης, παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον την διατύπωση απόψεων Ελλήνων και ξένων-ειδικών και μή- σχετικά με το ταφικό συγκρότημα.

2. Οι διατυπωθείσες θεωρίες περί της ταυτότητος του νεκρού, ως σήμερα, ανάγονται σε 14. Θέλω να γίνει  σαφές ότι οι συντελεστές της ανασκαφής δεν διατυπώνουν άποψη για την  ταυτότητα του νεκρού, που γίνεται τόσος λόγος. Περιμένουν, με επιστημονική υπομονή, να μιλήσει το ίδιο το ταφικό συγκρότημα.

3. Έχουν, επίσης, διατυπωθεί δύο βασικές απόψεις σε ό,τι αφορά την χρονολόγησή του ταφικού συγκροτήματος. Η ανασκαφέας, εκτιμώντας τα ανασκαφικά δεδομένα, εκφράζει στην άποψη ότι το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα. Άλλωστε, έχει παρουσιάσει την επιστημονική θέση της, κάνοντας δύο ανακοινώσεις,  σε αντίστοιχα αρχαιολογικά συνέδρια.

4. Είναι προφανές ότι μόνον η συγκροτημένη δημοσίευση του ανασκαφικού υλικού θα οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός γόνιμου επιστημονικού διαλόγου.

5. Εμείς, με την έκδοση δελτίων τύπου, που αναφέρονται στην πρόοδο των εργασιών στο μνημείο, φροντίζομε για την ενημέρωση των Ελλήνων και ξένων ενδιαφερομένων -όχι μόνον των ειδικών αλλά και των μη ειδικών- από την στιγμή που η διεθνής κοινή γνώμη δείχνει αυτό το πρωτοφανές ενδιαφέρον.

6. Το ίδιο το μνημείο, πέραν πάσης αμφιβολίας, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Και όλοι συμφωνούν ότι τα μέχρι στιγμής αποκαλυφθέντα στοιχεία του, το καθιστούν μοναδικό.

Εδώ, να προσθέσω, ότι  είναι νωρίς  να διατυπώνονται οι οποιεσδήποτε ερμηνευτικές θεωρίες. Ας επιτρέψουν να προηγηθεί η ανασκαφέας, που έχει και την επιστημονική ευθύνη της ανασκαφής  και  διαθέτει και όλα τα δεδομένα.