Χρονόμετρο

    Τιμητική βράβευση από το Δήμο Καβάλας της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη

    Δημοσιεύτηκε στις 0

    Παρουσίαση του ανασκαφικού έργου της Αμφίπολης για πρώτη φορά στο κοινό της Καβάλας

     

    Ο Δήμος Καβάλας στο πλαίσιο των «ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ 2016» τιμά την καβαλιώτισσα αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη για το πολυσήμαντο ανασκαφικό έργο της που πραγματοποίησε στο τύμβο Καστά της Αμφίπολης και είχε ως αποτέλεσμα να έρθει στο φως ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία της μακεδονικής δυναστείας του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

    Στο πλαίσιο της τιμητικής βράβευσης, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 22 Ιουνίου 2016 και ώρα 20.30 στο Φρούριο (κοιτώνας αξιωματικών), η εξέχουσα αρχαιολόγος θα παρουσιάσει για πρώτη φορά στο κοινό της Καβάλας την ανασκαφική έρευνα που ίδια και η ομάδα της πραγματοποίησε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης τη διετία 2012 -2014.

     

    Ποια είναι η Κατερίνα Περιστέρη

     

    Γεννήθηκε στην Καβάλα. Σπούδασε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στο Τμήμα Ιστορίας Τέχνης & Αρχαιολογίας (Υπότροφος ΙΚΥ, εισαγωγική σειρά τρίτη και με άριστα στις επόμενες χρονιές). Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο Παρίσι. Παρακολούθησε παράλληλα μαθήματα σχετικά με την μεθοδολογία ανασκαφών στην Ecole Pratique des Hautes Etudes. Εργάστηκε ως υπότροφος ερευνήτρια στο Ίδρυμα Ερευνών CNRS στο Παρίσι και στη Νότια Γαλλία στο Ίδρυμα Ερευνών της Προϊστορίας της Ανατολής. Ως φοιτήτρια και στη συνέχεια πτυχιούχος, εργάστηκε στην ΙΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων σε ανασκαφές στη Θάσο και με την Εφορεία και με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή σε πρόγραμμα καταγραφών και τεκμηρίωσης αρχείων καθώς και με την Αρχαιολογική Εταιρεία ως επιστημονική συνεργάτης του αείμνηστου Δημήτριου Λαζαρίδη για τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην αρχαία Αμφίπολη.

    Από το 1980 εργάστηκε ως μόνιμη αρχαιολόγος στο Υπουργείο Πολιτισμού. Αρχικά στην ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων Θράκης. Από το 1983 εργάστηκε στην ΙΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων Ανατολικής Μακεδονίας

    Ήταν υπεύθυνη της οργάνωσης και του εκθεσιακού προγράμματος του νέου αρχαιολογικού μουσείου Δράμας που εγκαινιάστηκε το 2000.

    Το 2004 ιδρύεται η ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων  Σερρών Κεντρικής Μακεδονίας οπότε και αναλαμβάνει τη διεύθυνση της Εφορείας. Από εκείνη τη χρονική αυτή στιγμή μέχρι και την συνταξιοδότησή της  πραγματοποιεί στην περιοχή των Σερρών και της ευρύτερης περιοχής πάρα πολλές ανασκαφές, φτάνοντας μέχρι το 2012 οπότε και ξεκινάει η μεγάλη ανασκαφή στην Αμφιπόλη που την καταξίωσε διεθνώς.

    Poster-Peristeri-INTERNET (402 x 600)

    Κατηγορία: Slider, Ειδήσεις, Κοινωνία

    Εντυπωσιακή ανακάλυψη για το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης: Το εσπερινό φως του ήλιου του χειμερινού ηλιοστασίου φώτιζε τους ανέσπερους νεκρούς του μνημείου!!!

    Δημοσιεύτηκε στις 0

    Γράφει ο Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

    Εφόσον ο λέοντας της Αμφίπολης τοποθετήθηκε στην κορυφή του τύμβου, με προσανατολισμό την ανατολή του ηλίου, προφανώς όχι τυχαία, αλλά για να υποδεχθεί το νέο ξεκίνημα του ετήσιου κύκλου το ξημέρωμα της 21ης Δεκεμβρίου (δες σχετικά εδώ),οπότε θα ήταν δυνατόν ο αρχιτέκτονας να αγνοήσει και να αφήσει «ανεκμετάλλευτες» τις τελευταίες ακτίνες φωτός αυτής της τόσο σημαντικής ημέρας; Μια νέα ενδιαφέρουσα μελέτη του ερευνητή που ειδικεύεται στην αρχαιοαστρονομία Αθανασίου Φουρλή από την Φλωρεντία προσδιορίζει ότι το απόγευμα της ίδιας ημέρας, οι τελευταίες ακτίνες φωτός προσέπιπταν επάνω στον χώρο ταφής!!!
    Παραλληλα δέ, υπολογίζοντας με αρχαιοαστρονομικά δεδομένα την γεωγραφική θέση του Τύμβου της Αμφίπολης, με την κίνηση του ήλιου κατά το δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ., καταλήγει και σε τρίτο ενδιαφέρον συμπέρασμα.
    Ο άξονας του μνημείου ήταν ευθυγραμμισμένος επίσης, κατά τέτοιον τρόπο, ώστε την ίδια στιγμή που οι ηλιακές ακτίνες εισέρχονται στον ταφικό χώρο, ο ήλιος στέκεται πάνω από την ακρόπολη της Αμφίπολης, όταν κοιτούσαν από την είσοδο του μνημείου προς τα εκεί.
    Αν μη τι άλλο το συμπέρασμα, αυτό ενισχύει τη θέση που έχει διατυπωθεί πολλάκις, σε όλο αυτό το χρόνο μελέτης του μνημείο στον λόφο Καστά, ότι δηλαδή ο αρχιτέκτονας που σχεδίασε το μνημείο, ενσωμάτωσε στοιχεία αστρονομίας, ως ένα επιπλέον στοιχείο τιμής του νεκρού ή των νεκρών που ήταν θαμμένοι εκεί. Αυτό έρχεται ως ένα πρόσθετο δεδομένο που καταδεικνύει, το πόσο σημαντικός ήταν ο νεκρός για τον οποίο κατασκευάστηκε αυτό το μνημείο, καθώς ο αρχιτέκτονας φρόντισε στα μάτια του λέοντα, να καθρεφτίζονταν οι πρώτες ακτίνες του ήλιου, το ξημέρωμα της 21η Δεκεμβρίου, οι τελευταίες ακτίνες της ίδιας ημέρας, έρχονταν να τιμήσουν και να φωτίσουν το χώρο ταφής, δίνοντας το αναγεννητικό «χάδι» του ζωοδότη ήλιου, ώστε να συνεχίσει ο νεκρός το ταξίδι του στο χρόνο και την αθανασία, ως ανέσπερος βασιλιάς που θα έλαμπε στο διηνεκές.

    Ας δούμε όμως αναλυτικά, τα στοιχεία της μελέτης του κ. Φουρλή, ο οποίος ξεκινάει από την γεωμορφολογία της περιοχής, όπου βρίσκεται το ταφικό μνημείο. Ο τύμβος βρίσκεται ανάμεσα σε δύο λόφους, ο ανοικτός χώρος μεταξύ αυτών των δύο λόφων αντικρίζει την ΒΔ πλευρά του ουρανού, μπροστά από την είσοδο (εικ. 1)
    Ο άξονας της εισόδου και οι τρεις θαλάμους, όπως έχει διαπιστωθεί από τις πρώτες ημέρες της αποκάλυψης του μνημείου δεν είναι επάνω σε μια ακτίνα του κύκλου της περιβόλου, προς γενική έκπληξη και απορία όλων, αλλά επάνω σε μια χορδή του κύκλου (Az ~ 210 °) με έναν προσανατολισμό ΒΔ (εικ. 2)
    Αυτός ο άξονας είναι ευθυγραμμισμένος με την ακρόπολη της Αμφίπολης, που βρίσκεται στο ΒΔ ορίζοντα της περιοχής, το οποίο σημαίνει ότι έχοντας ως σημείο παρατήρησης την είσοδο του μνημείου βλέπουμε την ακρόπολη και πιθανότατα κάποιο ιερό ναό που βρισκόταν εκεί, θα προσθέσω στην παρατήρηση του κ. Φουρλή!!! (εικ. 3). Να θυμίσω στο σημείο αυτό, ότι είναι πολύ ισχυρό το ενδεχόμενο ο λέοντας στην κορυφή του Τυμβου, που αναμφισβήτητα ευθυγραμμιζόταν, με την ανατολή του ηλίου το ξημέρωμα της ίδιας ημέρας, έχοντας ανάμεσα τους και ένα ιερό χώρο, είναι δηλαδή πιθανό να είχαμε δηλαδή την ευθυγράμμιση τριών σημείων. Με τη νεώτερη μελέτη του κ. Φουρλή, φαίνεται ότι και στην περίπτωση της δύσης και πάλι είχαμε την ευθυγράμμιση τριών σημείων. Του σημείου προβολής του άξονα της καμάρας του ταφικού μνημείου, της ακρόπολης (όπου όπως προανέφερα ίσως να υπήρχε κάποιος ιερός ναός) και της δύσης του ηλίου, οπότε το αποτέλεσμα είναι άκρως εντυπωσιακό και ικανό να απογειώσει, κάθε σκέψη και να σκηνοθετήσει θρησκευτικό δέος, σχετικό με το μνημείο αλλά και την τοπογραφία της περιοχής!!!

    Για να μπορέσει το αναζωογονητικό φως να φτάσει μέχρι τα βάθη του ταφικού μνημείου, υπήρχε και η ανάλογη αρχιτεκτονική πρόβλεψη, ώστε ανεμπόδιστο να φτάνει μέχρι τον νεκρικό θάλαμο. Σύμφωνα λοιπόν με τη μελέτη του κ. Φουρλή, «η πέτρινη καμάρα (υπέρθυρο) πάνω από την είσοδο (σφίγγες εικ. 4) υπάρχει για να αυξάνει το ύψος. ώστε να περνάει η δέσμη του ηλιακού φωτός» (εικ. 5, 6). Στο σημείο αυτό θα ήταν χρήσιμο να θυμίσουμε ότι στην πρώτη χρονική φάση της ζωής του μνημείου, δεν υπήρχε το μαρμάρινο θύρωμα του τρίτου θαλάμου, οπότε η προσπέλαση του φωτός ήταν ανεμπόδιστη, το οποίο σημαίνει ότι το κρύο απόγευμα της 21η Δεκεμβρίου, της πιο φτωχής σε φώς μέρας του χρόνου, εκεί στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα, μια ζεστή και φωτεινή δέσμη φωτός έφτανε στο άβατο του ταφικού μνημείου και «σάρωνε» με τις ακτίνες του, αρχικά την επιφάνεια του δαπέδου, εκεί που είναι το ταφικό ορύγμα και όσο προχωρούσε η ώρα «ανέβαινε» λοξεύοντας δεξιά και φώτιζε το ανάγλυφο με το δέντρο και το φίδι που υπήρχε ένθετο, στην βόρεια πλευρά του δαπέδου του τάφου, και στο τέλος «έσβηναν» οι τελευταίες αναλαμπές εκείνης της ημέρας επάνω στον βορεινό τοίχο!

    Τέλος, όσον αφορά την αρχιτεκτονική διευθέτηση, της ανεμπόδιστης πορείας της δέσμης φωτός, από την είσοδο μέχρι το βάθος του τρίτου θαλάμου, υπήρχε η πρόβλεψη η διάσταση του βάθους του 2ο θαλάμου να είναι μικρότερη από την αντίστοιχη του 1ου θαλάμου, όπως σημειώνει ο κ. Φουρλής, ώστε με αυτόν τον τρόπο το εσωτερικό τοίχωμα της πύλης με τις δύο Κόρες, να μην ρίχνει σκιά στον πίσω χώρο, αλλά να είναι φτιαγμένη με τρόπο που να αυξάνει επίσης και το ύψος του χώρου διέλευσης της δέσμης του ηλιακού φωτός, ώστε αυξάνοντας το ύψος να σαρώνει, μεγαλύτερη επιφάνεια στα σημεία πρόσπτωσης (εικ. 7).
    Συμπερασματικά, ο κ. Φουρλής καταλήγει ότι «κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, ο παρατηρητής που κοιτάζει μπροστά από την είσοδο προς την ΒΔ κατεύθυνση, την ίδια στιγμή που η ακτίνα ηλιακού φωτός φωτίζει το εσωτερικό του τάφου, εκείνος βλέπει τον ήλιο να στέκεται πάνω από την ακρόπολη της Αμφίπολης.
    Όλα αυτά τα νέα αποτελέσματα συνδέονται με την προηγούμενη έρευνα μου και ολοκληρώνουν την τεκμηρίωση της σύνδεσης μεταξύ του Ήλιου/Θεού, του κύκλου της αναγέννησης και της αρχαίας ιερής αρχιτεκτονικής».

    Το σύνολο της μελέτης μπορείτε να το δείτε εδώ

    και στην εξειδικευμένη σελίδα

     

    amfipolis 1

    εικόνα 1


    amfipolis 2

    εικόνα 2


    amfipolis 3

    εικόνα 3


    amfipolis 4 (426 x 511)

    εικόνα 4


    amfipolis 5 (320 x 469)

    εικόνα 5


    amfipolis 6

    εικόνα 6


    amfipolis 7

    εικόνα 7

    Κατηγορία: Slider, Αφιερώματα, Ειδήσεις, Ιστορία, Κοινωνία