Χρονόμετρο

    ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ του ψυχιάτρου Ιάκωβου Μαρτίδη

    Δημοσιεύτηκε στις

     Όπως υπάρχουν πολλές μορφές γρίππης ή καρκίνου, έτσι υπάρχουν και διάφορες μορφές κατάθλιψης. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τον τύπο της κατάθλιψης, γιατί αυτό βοηθά στον προσδιορισμό της καταλληλότερης θεραπείας.  Είναι αυτονόητο ότι ο  πάσχων αξίζει να αντιμετωπίζεται με  προσοχή  και σεβασμό. Η θεραπεία είναι πάντα εξατομικευμένη.  Οι ηπιότερες μορφές κατάθλιψης αντιμετωπίζονται µόνο µε ψυχοθεραπεία σε συνδυασμό µε κάποιες μικρές, αλλά ουσιαστικές αλλαγές του τρόπου ζωής. Οι πιο σοβαρές μορφές κατάθλιψης χρειάζονται φαρμακευτική θεραπεία σε συνδυασμό πάντα με ψυχοθεραπεία.

    Μια γενική ταξινόμηση των  καταθλιπτικών διαταραχών θα μπορούσε να είναι η εξής :  1) Μείζων Κατάθλιψη   2) Δυσθυµία   3) Κυκλοθυμία   4) Διπολική διαταραχή.

     

    Τι είναι η Μείζων Κατάθλιψη (Μ.Κ.);

    Η Μείζων Κατάθλιψη  είναι μια συναισθηματική διαταραχή και περιλαμβάνει συγκεκριμένα συμπτώματα. Για να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης πρέπει πέντε ή και περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα να είναι παρόντα για τουλάχιστον δύο εβδομάδες  και  να προκαλούν μείωση της λειτουργικότητας. Επίσης, για να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης ένα από τα συμπτώματα πρέπει να είναι οπωσδήποτε η καταθλιπτική διάθεση ή η απώλεια του ενδιαφέροντος και της ευχαρίστησης.

    • καταθλιπτική διάθεση

    • Απώλεια του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης

    • Προβλήματα λειτουργικότητας στο σπίτι ή στην εργασία ή στις σχέσεις με

    τους άλλους ανθρώπους

    • Διαταραχές ύπνου ή διατροφής

    • Μειωμένη ενεργητικότητα

    • Μειωμένη προσοχή ή συγκέντρωση

    • Άγχος, ανησυχία

    • Αίσθημα αναξιότητας, απρόσφορης ενοχής ή ματαιότητας

    • Επανερχόμενες σκέψεις θανάτου και σε σοβαρές καταθλίψεις επανερχόμενος αυτοκτονικός ιδεασμός.

    Για να τεθεί η διάγνωση της Μ.Κ. χρειάζεται τα συμπτώματα να διαρκούν τουλάχιστον δύο εβδομάδες και ταυτόχρονα να δυσκολεύουν σηµαντικά τη λειτουργικότητά του πάσχοντος. Μερικοί άνθρωποι µπορεί να παρουσιάσουν ένα μόνον επεισόδιο Μ.Κ. καθ’ όλη την ζωή τους, αλλά οι περισσότεροι παρουσιάζουν αρκετά επεισόδια, κυρίως όσοι δεν ακολουθήσουν την πρέπουσα θεραπεία.

    Πολύ σπάνια, η σοβαρή Μ.Κ. µπορεί να περιλαμβάνει και ψυχωτικά συμπτώματα όπως:  διαταραχές της σκέψης και ακουστικές  ψευδαισθήσεις (φωνές που τους κατηγορούν ή φωνές καταθλιπτικού περιεχομένου). Στις σοβαρές περιπτώσεις θα χρειασθεί ο συνδυασμός των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων με το κατάλληλο είδος ψυχοθεραπείας.

     

    Τι είναι η Δυσθυμία;

    Την Δυσθυμία θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε σαν μία ήπια Μ.Κ.. Τα συμπτώματα αν και ήπιας έντασης είναι ενοχλητικά και διαρκούν τουλάχιστον 2 χρόνια. Συνήθως προκαλούν μικρή μείωση στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή του πάσχοντος. Κάποιες φορές δεν γίνεται αντιληπτή η διαταραχή από το περιβάλλον, ωστόσο, ο πάσχων  δεν αισθάνεται καλά και δεν μπορεί να χαρεί στο βαθμό που θα ήθελε την ζωή του. Σε παιδιά και εφήβους η Δυσθυμία μπορεί να εκφράζεται με μια αρνητική στάση και συμπεριφορά, ως κοινωνική απόσυρση και με έκπτωση της σχολικής απόδοσης. Ένα άτομο με δυσθυμία έχει έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει ένα ή περισσότερα πλήρη επεισόδια Μ.Κ. στην πορεία της ζωής του.  Η θεραπεία είναι συνήθως ψυχοθεραπευτική.

     

    Τι είναι η Κυκλοθυμία;

    Είναι μια συναισθηματική διαταραχή όπου υπάρχει για τουλάχιστον δύο χρόνια παρουσία πολυάριθμων περιόδων με ήπια καταθλιπτικά συμπτώματα που εναλλάσσονται με περιόδους όπου υπάρχει έντονα ανεβασμένη διάθεση και μια διαχυτική ή και ευερέθιστη συμπεριφορά, συμπτώματα δηλαδή υπομανιακού επεισοδίου, που επηρεάζουν την λειτουργικότητα του πάσχοντος. Η πιο συχνή επιπλοκή είναι η κατάχρηση ουσιών. Σχεδόν πάντα απαιτείται φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία.

     

    Τι είναι η Διπολική Διαταραχή;

     Η Διπολική Διαταραχή είναι μία συναισθηματική διαταραχή με δύο «πόλους», δύο άκρα. Το ένα είναι της σοβαρής κατάθλιψης και το άλλο είναι της υπερβολικής ευφορίας, διέγερσης και άσκοπης δραστηριότητας. Οι πάσχοντες, έχουν διάθεση που δεν εναλλάσσεται απλώς ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα, αλλά φθάνει σε αυτά.  Αυτές οι εναλλαγές της διάθεσης πραγματοποιούνται σταδιακά, όμως σπανίως μπορεί να εναλλάσσονται ταχύτατα, με δραματικό τρόπο. Η Διπολική Διαταραχή παρουσιάζεται λιγότερο συχνά σε σύγκριση με τις άλλες μορφές της κατάθλιψης. Στις σοβαρές εκφράσεις της μπορεί να οδηγήσει σε αυτοκτονία ή να παρουσιασθεί ψύχωση.

    Ψύχωση σηµαίνει ότι έχει χαθεί η επαφή  του πάσχοντος µε την πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό. Μπορεί να ακούει φωνές, να βλέπει ανυπόστατα πράγματα ή να γίνεται παρανοϊκός.   Οι ψυχωτικοί ή οι αυτοκτονικοί ασθενείς αποτελούν επείγοντα περιστατικά της ψυχιατρικής και χρειάζονται άμεση φροντίδα και θεραπεία, ώστε να εξασφαλιστεί η ασφάλεια και η ζωή τους.

    Στο καταθλιπτικό  στάδιο, οι ασθενείς  παρουσιάζουν τα συμπτώματα της Μείζονος Κατάθλιψης, ενώ στο μανιακό, τα άτομα έχουν υπερβολική ενεργητικότητα, μιλάνε ακατάπαυστα και πηδάνε από το ένα θέμα στο άλλο.

    Συμπτώματα της Διπολικής Διαταραχής:

    Πολλά από  τα προαναφερθέντα συμπτώματα της Μ.Κ. όταν  ο Διπολικός ασθενής είναι σε καταθλιπτική φάση.

    Όταν είναι σε μανιακή φάση, τότε υπάρχουν πολλά από τα παρακάτω συμπτώματα:

    • Μειωμένη ανάγκη ύπνου, μερικές φορές μάλιστα μπορεί να μένει ξύπνιος για ημέρες .

    • Πολλά ή και υπερβολικά σχέδια ή πράγματα εξελίσσονται ταυτόχρονα χωρίς ποτέ να ολοκληρώνεται κανένα.

    • Ιδέες μεγαλείου, εξωπραγματική  υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του.

    • Αυξημένη ενεργητικότητα, διέγερση, ευερεθιστότητα.

    • Έντονη εσωτερική πίεση λόγου με αποτέλεσμα  να μιλάει συνέχεια.

    • Φυγή ιδεών.

    • Έντονο ευφορικό συναίσθημα, απρόσφορη διαχυτικότητα.

    • Αυξημένη σεξουαλική επιθυμία, με αδιάκριτη και ακατάλληλη σεξουαλική δραστηριότητα.

    • Απρόσφορη και ανώριμη κοινωνική συμπεριφορά, υπερβολικά έξοδα, ανόητες επιχειρηματικές επενδύσεις  και κατασπατάληση χρημάτων και μερικές φορές και ακίνητης περιουσίας.

    • Έντονα διαταραγμένη αντίληψη της πραγματικότητας και μείωση της προσοχής, συγκέντρωσης και της κριτικής ικανότητας

     

    Για να τεθεί η διάγνωση του μανιακού επεισοδίου τα συμπτώματα  πρέπει να διαρκούν τουλάχιστον μια εβδομάδα και να επιφέρουν μεγάλη έκπτωση της λειτουργικότητας στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή. Υπάρχουν πολλοί τύποι διπολικής διαταραχής, η ανάπτυξη των οποίων ξεφεύγει του σκοπού της συγκεκριμένης αναφοράς.

    Εάν κατά την φάση της οξείας μανίας υπάρχει αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, τάση για βίαιες πράξεις, αδυναμία να φροντίσει ο πάσχων τον εαυτό του, η συμπτωματολογία αυτή αποτελεί σαφή ένδειξη για νοσηλεία. Σε ηπιότερες μορφές ακολουθείται η θεραπευτική γραμμή που είναι ανάλογη με την προαναφερθείσα θεραπεία της Μείζονος Κατάθλιψης.

    Συνεχίζεται

     

    *Ο κ. Μαρτίδης είναι ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, οικογενειακός σύμβουλος και συγγραφέας του βιβλίου Η ΑΓΑΠΗ ΣΤΗΝ ΠΡΙΖΑ και ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ. Ζει και εργάζεται στην Δράμα.


    Δημοσιεύτηκε στις 0

    Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.